ΟΙ  ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛOI - ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤOYΣ.     

                                                                               

Παν . Ι. & Δ. Βλαχάκης      

Σεπτέμβρης  2012    

ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ ΤΗΣ.

                                                             

  

Οι Αδελφοί Ζαφειρόπουλοι Παναγιώτης ( Πάνος ο Άκουρος) , Κωνσταντίνος και Ιωάννης ήταν Αγιαννίτες έμποροι. Υπηρετούσαν τον κερδώο Ερμή υπό τη Ρώσικη προστασία την οποία είχε εξασφαλίσει ο ευφυέστατος ,τολμηρός και οργανωτικότατος Πάνος . Στην Πόλη ήταν η έδρα των εμπορικών δραστηριοτήτων, εδώ κουμάντο έκανε ο  Πάνος. Ο Κωνσταντίνος ήταν στην Ύδρα και ο Ιωάννης στην Μασσαλία όλοι μαζί ήταν σαν μια γροθιά. Πλούτισαν από το εμπόριο, διέθεσαν τεραστία οικονομικά μεγέθη για τις ανάγκες του αγώνα σχεδόν όλη την περιουσία τους, χωρίς να πάρουν ανταλλάγματα εκτός από μια πενιχρή σύνταξη των 60 δραχμών, που λάβανε  η χήρα του Πάνου από το 1836. Πιστεύω ότι η Αγιαννίτικη περηφάνια τους δεν θα τους επέτρεπε να την ζητήσουν αν δεν έπεφταν σε ένδεια λόγω της ληστείας που υπέστησαν την ίδια χρονιά από τους λήσταρχους Χοντρογιανναίους .

                                           

   Εκτός από την  περιούσια τους έθεσαν και τους εαυτούς τους στην υπηρεσία του έθνους . Ο Πάνος είχε στρατηγικές ικανότητες ήταν οργανωτικός, τίμιος , ευφυής, και προπαντός έπειθε τους εξεγερμένους Έλληνες, τους μέχρι χθες ραγιάδες, έγινε ο αρχηγός των ένοπλων λαϊκών αγωνιστών του Αγιάννη – Άστρους και όλης  της τότε επαρχίας Άγιου Πέτρου της σημερινής Κυνουρίας.

 Έλαβε μέρος σε πάμπολλες μάχες, τολμώ να πω ότι οι Τσάκωνες που ανέβηκαν στα τείχη της Τριπολιτσάς ήταν στις γενικές διαταγές του, δεδομένου ότι ο Άκουρος ήταν στρατηγός, έχοντας υπό τις διαταγές του  τους οπλαρχηγούς τους.

   Ο Ιωάννης εκτός από τα στρατιωτικά ασχολήθηκε με τα κοινοτικά . Ο Κωνσταντίνος  προσέφερε στον πολιτικό στίβο. Ήταν Φιλικοί, οργανωτικοί, κοσμοπολίτες  έμποροι με ότι αυτό συνεπάγεται. Δεν ήταν τυχαίοι για να αποκτήσεις τα τεραστία αυτά χρηματικά ποσά δεν ήταν απλό πράγμα. Ο καταμερισμός εργασίας , η δημιουργία του Κελαριού στα Βέρβενα από κοινού  με τον Αγιοπετρίτη προεστό Ανδ. Κοντάκη, και τον επίσης Αγιαννίτη Γεώργιο Τροχάνη. Συνήθως οι λαϊκοί επαναστατικοί στρατοί το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν είναι η τροφοδοσία τους σε πολεμοφόδια και τρόφιμα. Το τεράστιο αυτό πρόβλημα στην επαρχία μας το έλυσαν οι πατριώτες αυτοί χάρη στην οργανωτικότητα τους .

   Μια παρένθεση μέχρι πριν λίγα χρόνια μετά το Πάσχα μέχρι του Αγιοδημητριού σε όλα τα Αγιαννίτικα σπίτια φρυσιάζαμε παξιμάδι. Η συνήθεια αυτή έμεινε από τότε που στο Γιαλό ήταν οι φούρνοι του αγώνα. Μέχρι να φτάσει το ψωμί στα στρατόπεδα μούχλιαζε, το κάνανε παξιμάδι , οι αγωνιστές έτρωγαν υποφερτά χάρη στην ευφυΐα του Πάνου του Άκουρου που έδινε λύσεις σε όλα.

   Η δράση τους στην επανάσταση και η μετέπειτα δείχνουν ικανότατους και έντιμους ανθρώπους. Αυτό το αναφέρει ο Φωτάκος και άλλοι.

   Το 1824-25 πάνω σε παλαιότερες οχυρώσεις οι Αγιαννίτες αδερφοί Ζαφειρόπουλοι οχύρωσαν την μικρή χερσόνησο ξοδεύοντας το τεράστιο για την εποχή πόσο των 200.000 γροσίων

ΓΙΩΡΓΑΚΗΣ ΔΙΓΕΝΗΣ Ο ΑΓΝΟΗΜΕΝΟΣ ΑΓΙΑΝΝΙΤΗΣ   ΑΓΩΝΙΣΤΗΣ ΤΗΣ  ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΑΣ ΤΟΥ ΄21

         
     

   


Παν. Ι.&Δ. Βλαχάκης
Σεπτ. 2012

Όλοι γνωρίσουμε, θαυμάζουμε, μνημονεύουμε την θυσία του Σπαρτιάτη Λεωνίδα με τους 300 . Ελάχιστοι μνημονεύουν τους 800 Θεσπιείς που εθελοντικά οδηγήθηκαν στην υπέρ πατρίδας υπέρτατη θυσία. Έτσι και στον κοινονικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821, γνωρίζουμε κυρίως  τα κατορθώματα των πρωτοκλασάτων ηρώων. Αγνοούμε πράξεις ηρωισμούς και γεγονότα που  πρωταγωνίστησαν μικροί αξιωματικοί και απλοί αγωνιστές . Οι επίσημοι ιστορικοί τα θεωρούν δευτερεύοντα, δεν τα καταγράφουν ή απλά τα αναφέρουν  . Έρχεται η παράδοση, ο θρύλος, τα απομνημονεύματα άλλων αγωνιστών που μας τα μεταφέρουν ως τις μέρες μας.

  
Στις νικηφόρες  μάχες  των Δολιανών - Βερβένων που επεκτάθηκαν στη γύρω περιοχή μέχρι τις παρυφές του Τεγεατικού Κάμπου. Οι εξεγερμένοι πρώην ραγιάδες εν δυνάμει Έλληνες κατατρόπωσαν τους Τούρκους και τους μισθοφόρους τους Αλβανούς, υπό τον Μουσταφά Μπέη. Πολλοί Τουρκαλβανοί άφησαν τα κόκαλα τους στους ιερούς τόπους μας . Ο Νικήτας Σταματελόπουλος ο θρυλικός Νικηταράς, ο απλός, ο ταπεινός , ο ανθρώπινος ο περήφανος και ανιδιοτελής αγωνιστής . Η τραγικότερη μορφή της εθνεγερσίας κατατρόπωσε τους εχθρούς μαζί με τους άλλους μικρότερους οπλαρχηγούς. Αναφέρω τους: Μανιάτες Μαυρομιχαλαίους, τους Δολιανίτες Καραμήτρο και Μητρομάρα, τον καπετάν Δεσπότη Βρεσθαίνων Θεοδώρητο, τον Αγιοπετρίτη προεστό Αναγνώστη Κοντάκη, τους Βερβενιώτες Κ. Καράμπελα και Αναστάση Κατουριάρη τέλος τους Αγιαννιτες  Παν Ζαφειρόπουλο (Άκουρο) και τον ηρωικώς πεσόντα Γεωργάκη Διγενή.  

   Η μεγάλη σημασία της μάχης, ο θρίαμβος του Νικηταρά του Τουρκοφάγου επεσκιάσαν την θυσία του Γιωργάκη Διγενή και των συντρόφων του Αγιαννιτών. Στις 18 Μαΐου του 1821 στις φοβερές αυτές μάχες έπεσαν στη θέση Δραγούνι ανατολικά κοντά στα Δολιανά. Ο αριθμός των πεσόντων δεν είναι ξεκάθαρος Ο Παν Ζαφειρόπουλος ο θρυλικός, Άκουρος αναγράφει 15 συναγωνιστές και συμπατριώτες του, ο Αναγνώστης Κοντάκης αναγράφει 8, ο Φωτάκος απλά αναφέρει και άλλοι Έλληνες. Ο Κολοκοτρώνης μάστορας στην σημειολογία και στην ψυχολογική στήριξη των πρώην Ραγιάδων δεν ανάφερε το γεγονός ούτε  στα απομνημονεύματα του.

  
Ο Δωρικός στη γραφή Φώτιος Χρυσανθακόπουλος – Φωτάκος αναφέρει στα απομνημονεύματα του ►1 « ... τρίτη κολώνα επήρε το Δραγούνι και αφού εκτυπηθεί εις τον δρόμον από τον Δ. Διγενήν Αγιοπετρίτην , οποίος έπεσε μαχόμενος καθώς και άλλοι Έλληνες.» Τον Γιωργάκη τον αναφέρει σαν Δ. Διγενή Αγιοπετρίτην το πρώτο είναι λάθος. Ο Φωτάκος έγραψε μετά από πολλά χρόνια τα απομνημονεύματα του  μάλλον μπέρδεψε ή δεν θυμότανε το μικρό όνομα του ήρωα . Το ότι τον ονομάζει Αγιοπετρίτη είναι σωστό γιατί η σημερινή επαρχία  Κυνουρίας την εποχή εκείνη έφερε την ονομασία επαρχία η Βιλαέτι Αγ. Πέτρου, το άλλο τμήμα της ήταν η επαρχία του  Πραστού.

                                                           

   Ο Κοντοχωριανός μας προεστός του Αγ Πέτρου Αναγνώστης Κοντάκης έγραψε στα απομνημονεύματα του ►2  ¨

« Η Κολώνα οπού υπήγεν εις Δραγούνι , ευρών τον Γεωργάκη Διγενή ανθιστάμενον , επολέμησαν και ετράπησαν οι εδικοί μας εις φυγήν θανατωθείς ο δυστυχής Διγενής και άλλοι οκτώ , ο δε Ζαφειρόπουλος δεν ευρέθη εκεί. .....» .

  O Kοντάκης κατά κάποιο τρόπο καρφώνει τον Ακουρο οτι εγκατέληψε τον Γιωργάκη Διγενή και τους Αγιαννιτες του.