Πέμπτη 2 Οκτωβρίου 2014

καπ. ΓΙΩΡΓΗΣ ΚΟΔΕΛΑΣ.




Επιμέλεια - Σχόλια
Παν. Ι.Δ. Βλαχάκης.          

   Από χειρόγραφο του συναγωνιστή του Κώστα Γεωρ. Λυμπεράκη. Κράτησα τη και το  ύφος. Το 1986 το βέβηλο χέρι μου τόλμησε να διορθώσει κάποιες λέξεις, μου το ζητούσε ο ίδιος ο αείμνηστος μπάρμπα Κώστας. Τον παρότρυνα και έγραψε είχε τελειώσει το Σχολαρχείο και τα σχολειά της φυλακής!!!
<< Με την ευκαιρία της επετείου της μάχης της Βλαχέρνας θα αναφερθώ σε έναν από τους πρωταγωνιστές της τον ΓΙΩΡΓΗ ΚΟΔΕΛΑ. ►1
Ήταν από τα Βέρβενα της Αρκαδίας. Στις αρχές της ίδρυσης του Ε.Α.Μ. δούλεψε στις πολιτικές οργανώσεις του χωριού του, και ύστερα στα γύρω χωριά.
Στα τέλη του Αυγούστου του 1943 δόθηκε εντολή από την επιτροπή του
Ε.Α.Μ. Αρκαδίας μαζί με τέσσερις (4) άλλους μαχητές να συνοδεύουμε την ΕΑμική Επιτροπή Κυνουρίας δεδομένου ότι στον Αγ. Πέτρο Κυνουρίας υπήρχαν ακόμη Γερμανοί. Τα όπλα μας ήταν ένα περίστροφο των 38mm, ένα μπερέτα πλακέ, ένα δίκαννο, ένα όπλο Ιταλικής προέλευσης και ένα Στεν (αυτόματο).
                           

                                                 Ο καπ. Γιώργης Κοδέλας στην Κρήτη.                
Ανάμεσα μας, δηλαδή σε όλη την ένοπλη αυτή ομάδα δημιουργήθηκε συναγωνιστική και αδελφική αλληλεγγύη. Ο Γιώργης Κοδέλας ανάλαβε ►2 να μαζέψει από τους τσοπάνηδες Ανδρίτσα και Αχλαδόκαμπο τα όπλα που είχαν εγκαταλείψει οι Εγγλέζοι στη φυγή τους από τους Γερμανούς, στη μάχη που δόθηκε εκεί γύρω. Έτσι η ομάδα μας εξοπλίστηκε αρκετά καλά.
Στο Άστρος που ήταν μια περιοχή ελεύθερη είχε την έδρα της η Επ. Επ Κυνουρίας, άρχισαν να φτάνουν νέα παιδιά και κυρίως ΕΠΟΝΙΤΕΣ από τις γύρω περιοχές ακόμη και από την Αργολίδα.
Υστέρα από το Δεκέμβρη με εντολή του Ε.Α.Μ. Αρκαδίας πήγα στη βόρεια Μαντινεία. Χωρίσαμε και ειδωθήκαμε μετά τη Βάρκιζα. και τη διάλυση του Ε.Λ.Α.Σ. Τότε ο ίδιος ο Γιώργης ο Κοδέλας μου είπε τα έξης ►3:
                           
            
Δημοσίευμα της «ΑΛΗΘΕΙΑΣ»  ΤΗΣ ΤΡΙΠΟΛΕΩΣ ΟΡΓΑΝΟΝ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΟΦΡΟΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Του  Φάνη Τζαβέλα
 «Μου δόθηκε εντολή να σχηματίσουμε ανεξάρτητο λόχο με έδρα το Ελαιοχώρι ( Μάσκλινα) με τα όπλα που διαθέταμε. Διοικητή έβαλαν εμένα και καπετάνιο τον Αττίλα ►4 Μαζέψαμε όλους τους ΕΠΟΝΙΤΕΣ, καθώς και τα παιδιά που ήταν περασμένα από τον στρατό κάναμε πολλά σαμποτάζ στους Γερμανούς και ιδιαιτέρα στο κόψιμο των συρμάτων του τηλεφωνικού δικτύου Άργους –Τρίπολης. Με ότι τηλέφωνα μαζεύαμε συνδέθηκε όλη η περιοχή της επαρχίας Κυνουρίας και τα χωριά που δεν είχαν τηλέφωνα για τις ανάγκες του Εθνικού Αγώνα . Πήραμε την απόφαση να εκπαιδευτούμε στρατιωτικά. -ο Κοδέλας ήταν έφεδρος Δεκανέας στον Ελληνικό Στρατό – (Αλβανομάχος ). Ο Λόχος σαν ανεξάρτητος που ήταν μπορούσε να ελίσσεται ακόμη και σε Γερμανοκρατούμενες περιοχές.
Έτσι με την εμφάνιση του να δίνει θάρρος στους σκλαβωμένους πατριώτες και να μεταδίδει τις στρατιωτικές και πολιτικές θέσεις του Ε.Α.Μ. Ε.Λ.Α.Σ.»
Για την μεγάλη επιτυχία του λόχου αυτού στην ενέδρα της Βλαχέρνας μου είπε τα πάρα κάτω: «Ήταν τότε που οι Γερμανοί κάνουν τις μεγάλες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στην Ηλεία και στις γύρω περιοχές. Ξεκινούν πολλές Γερμανικές δυνάμεις από την Τρίπολη. Οι Γερμανοί για τον εφοδιασμό τους έστελναν από τις επιχειρήσεις προς Τρίπολη τέσσερα –πέντε φορτηγά αυτοκίνητα που μετέφεραν τραυματίες και σε συνεχεία επέστρεφαν με πυρομαχικά και τρόφιμα. Τα αυτοκίνητα των Γερμανών ήταν πάντα καλά εξοπλισμένα.
Ο Λόχος του Γιώργη Κοδέλα ελίσσονταν πίσω από τους Γερμανούς ►5 Ο Κόσμος των χωριών που είχε εγκαταλείψει τα σπίτια του στεκόταν πάντα πιστός στον Εθνικό Αγώνα. Κατατόπιζαν το Λόχο για τις κινήσεις των Γερμανών με παρατηρητήρια πάνω από τον κεντρικό δρόμο και τα μονοπάτια από Κάψια έως την Καμενίτσα, όλα αυτά γίνονταν με κρυφή εντολή του λόχου.
                     

Απόσπασμα από χειρόγραφο του Κώστα Λυμπεράκη. Οι διορθώσεις είναι δίκες μου και έγιναν από κοινού με τον αείμνηστο μπάρμπα Κώστα το 1986.
Την τέταρτη μέρα ειδοποιηθήκαμε πως τρία – τέσσαρα Γερμανικά αυτοκίνητα έρχονταν από την Ηλεία. Αμέσως στήσαμε ενέδρα κάτω από την Βλαχέρνα , σε μέρος που είχαμε επισημάνει. Και με τι όπλα !!!! Ένα Βαρτσελόζ που έκανε διασπορά βλημάτων – λόγο διάβρωσης από κακή συντήρηση, ένα μυδράλιο Γερμανικό που δεν μπόρεσε να βοηθήσει ►6 στην τελική επίθεση και με οχτακόσια περίπου βλήματα και τα όπλα που είχαμε μαζέψει από την περιοχή της Αργολίδας.
Οι Γερμανοί πέσανε στην ενέδρα μα κατάφεραν να περάσουν το πρώτο αυτοκίνητο και κάτω από τις ρόδες των αυτοκίνητων αμύνονταν και συγχρόνως μας επιτίθεντο  λόγο της ελλείψεως πυρομαχικών μας ιδιαιτέρα του μυδραλίου. Τότε δυο ΕΠΟΝΙΤΕΣ –ΕΛΑΣΙΤΕΣ συρόμενοι με την κοιλιά στα αγκάθια και στα κοντοπούρναρα τράβηξαν δυο κιβώτια σφαίρες από το τελευταίο αυτοκίνητο των Γερμανών και τις πήγαν στο μυδράλιο. Σε λίγα λεπτά τελείωσε και η μάχη»
Και ενώ ο Γιώργης ο Κοδέλας μου μίλησε για τα ονόματα των παλικαριών όπως του Βασίλη Ρόκα από το Κακούρι ( σημερινό Αρτεμίσιο) χειρίστη του μυδράλιου►7 . Για τους Δυο Ελασίτες που τράβηξαν τα κιβώτια με τα πολεμοφόδια . Ο ένας ήταν ο Σωτήρης – Σωτηράκης- και για τον άλλο μου είπε ότι  πρέπει να ήταν από το Στόλο. Μου είπε και για όλους τους άλλους, δεν άκουσα ούτε ένα ¨ Εγώ ¨ του. Πάντα μου μιλούσε για τις ενέργειες του Λόχου, για τις προσφορές του στον Αγώνα, για όλους , για όλα τα παλικάρια του Λόχου τίποτα για το εαυτό του. Αλλά όλοι μας ξέρουμε πως ανάμεσα στο Γιώργη τον Κοδέλα και στα παλικάρια του Λόχου είχε αναπτυχθεί μια αγάπη πραγματικά συντροφική.
Ο Γιώργης Κοδέλας δολοφονήθηκε στον εμφύλιο στην Κρήτη ►8 από τους τελευταίους σαν ο Καπετάν Γιώργης Κοδέλας, ταγματάρχης του Δ.Σ.Ε ( Δημοκρατικού Στρατού)
Για αυτόν τον τέλειο άνθρωπο και αγωνιστή όταν μπορέσουμε πρέπει κάποτε στα Βέρβενα να φτιάξουμε μια πλάκα με το όνομα του. Πρέπει να μαζέψουμε πληροφορίες για τη δράση του στην Κρήτη από τους συναγωνιστές του . ►9 Πιστεύω ότι και εκεί τέτοιος θα ήταν ο συναγωνιστής μας Γιώργης Κοδέλας,
Με συναγωνιστικούς χαιρετισμούς.
ΚΩΣΤΑΣ Γ ΛΥΜΠΕΡΑΚΗΣ
Από τα Δολιανά Αρκαδίας . >>
          

                                             Ο  αγωνιστής  Κώστας Λυμπεράκης .

Σχόλια Παν. Ι. Δ. Βλαχάκη.
1 Ο Γιώργης  Κοδέλας Γεννήθηκε στα Βέρβενα της Κυνουρίας Αρκαδίας το 1918 και δολοφονήθηκε στην Κρήτη τον Δεκέμβριο του 1949 στον Νομό Χανιών σε ηλικία 31 χρόνων. Είχε δημιουργήσει  οικογένεια στην Κρήτη.
2 Οι τσοπάνηδες και οι ξωμάχοι από την Ανδρίτσα τους Μύλους και προπαντός από τον Αχλαδόκαμπο δεν έδιναν εύκολα τα όπλα. Εθιμικά το θεωρούσαν προσβλητικό να τους πάρεις το όπλο. Άλλοι τα ήθελαν για τη δική τους ασφάλεια, άλλοι για τη μαύρη αγορά οι δε Αχλαδοκαμπίτες να τα δώσουν στους σκληρούς συμπατριώτες τους ταγματαλήτες. Κάποιοι τα είχαν ανταλλάξει με τους εγγλέζους δίνοντας τους τρόφιμα και βοήθεια. Τα θεωρούσαν ιδιοκτησία τους. Έλα όμως που τα χρειάζονταν ο Εθνικός Αγώνας; Ο Κοδέλας γνώριζε αρκετούς από αυτούς γιατί ήταν Βερβενιώτες στην καταγωγή, προσπαθούσε να μαζέψει τα όπλα με την πειθώ . Όταν τα λόγια του δεν έφερναν αποτελέσματα τότε επιστράτευε την πειθώ της μαγκούρας του !! «Ήταν αποφασιστικός αλλά λίγο σκληρός ο Γιώργης….» μου είχε απαντήσει χαμηλόφωνα, σχεδόν συνωμοτικά, ο συναγωνιστής κοντοχωριανός και φίλος του ο Δολιανίτης αγωνιστής Κώστας Γ Λυμπεράκης.
                       
             
Επικήρυξη Γιώργη Κοδέλα στο Α Αντάρτικο. Αργότερα τον επικήρυξαν και στην Κρήτη.
3 Ήταν καταδιωκόμενοι ο Κώστας Λυμπεράκης είχε όπλο μια τσοπάνικη γλίτσα !! Ο καπετάν Γιώργης δεν είχε παραδώσει την πιστόλι όταν αφόπλισαν τον ΕΛΑΣ ( συμφωνία της Βάρκιζας). Όταν έδειξα το απόκομμα της ΑΛΗΘΕΙΑΣ στον αείμνηστο μπάρμπα Κώστα συγκινήθηκε και μετά έσκασε στα γέλια. « Που το βρήκες ρε Καλαμαρά !!!  Άκου συμμορία δυο νηστικοί και άοπλοι άνθρωποι. Αγωνιστές είμαστε όχι ληστές… !! Ο Γιώργης πέρασε στην Κορινθία και κατόπιν στην Κρήτη. Εμένα με πιάσανε στο Αργος. Στο κρατητήριο έκανα ένα μεγάλο λάθος. Έχασα την ψυχραιμία μου απάντησα στην πρόκληση και τράβηξα μια μπουνιά σε ένα χωροφύλακα!!! Έμεινε αναίσθητος αλλά έπεσαν όλοι και με κτυπούσαν αλύπητα μέχρι που λιποθύμησα, πως δεν με σκότωσαν …Αν σε πιάσουν κάποτε να μην αντιδράσεις, να φυλάς το κεφάλι σου από τα κτυπήματα  ….» Άλλαξαν οι καιροί αλλά δεν ξέρεις ποτέ τι γίνεται !!» Χρόνια στη φυλακή και στις διώξεις ήταν αυτή η γενιά. Τότε πρόσεξα καλύτερα το σωματότυπο του τις τεράστιες πλάτες και τα χονδρά του χέρια.
4 Αττίλας ήταν το ψευδώνυμο του Νικ .Κων Μαζωμένου από τη Σκοπή της Τρίπολης τον όποιο στα Αχούρια - Στάδιο Τον έκαψαν ζωντανό (βλέπε Γιαν Λέφα ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΟΜ  Β σ126 )   Άλλος αγωνιστής με το ψευδώνυμο Αττίλας ήταν Γιώργης Αγγελωνίδης από την περιοχή της Μεγαλόπολης. Εδώ πρόκειται για τον Μαζωμένο.
5 Δοκιμασμένη Κολοκοτρωνέικη αντάρτικη ταχτική του ορεσίβιου καπετάν Γιώργη. Με λιανοτούφεκα, χωρίς τα απαραίτητα πυρομαχικά με νηστικούς και ξυπόλητους τους αντάρτες του δεν μπορούσε να δώσει μάχη παράταξης. Παλιά μου τέχνη κόσκινο. Παρενόχληση του εχθρού, σαμποτάζ και ενέδρες.
6 Έπαθε προσωρινή εμπλοκή, το ξεμπλόκαραν, ούτε λάδι δεν είχαν να τα συντηρήσουν. Είχαν λίγες σφαίρες αλλά είχαν πολύ θέληση, ψύχη και εμπειρία από το Αλβανικό μέτωπο!!
7 Είναι λάθος είναι άλλο το όνομα του ανάφερε ο Νίκος Μπουζαρέλος – Ανάπηρος με κομμένο το ένα χέρι στα Δεκεμβριανά - από τον Κάμπο της Μηλιάς. Καλά ρε συναγωνιστή είπε ήρεμα μπάρμπα Κώστας, έχουν περάσει 46 χρόνια από τότε αλλά το όνομα το θυμάμαι καλά. Μετά τη Βάρκιζα κρυβόμαστε και κουβεντιάζαμε όλη τη μέρα. Δεν νομίζω ότι κάνω λάθος. Υποσχέθηκαν να το ψάξουν αλλά τα γηρατειά και η δική μου αμέλεια δεν έδωσε λύση στο πρόβλημα. Θα ψάξω γραπτές πηγές και βλέπουμε. Ο Χρίστος Κουτσούγερας που έχει γράψει για την ενέδρα δεν αναφέρει ούτε το όνομα του Κοδέλα. .….
►8 ο καπεταν Γιώργης Κοδέλας δολοφονήθηκε τον Δεκ του 1949. Ας αναφέρω δυο γραμμές το βιβλίο του Μίκη Θεοδωράκη «Δρόμοι του Αρχάγγελου» << ……βάδιζε αργά προς τον Κλαδισό. Εκεί είχαν κρεμάσει τον καπεταν Γιώργη, τον φόβο και τον τρόμο της Χωροφυλακής και γενικότερα των «Εθνικών δυνάμεων της περιοχής »…..
►9 Για τη δράση του καπετάν Γιώργη Κοδέλα στην Κρήτη έχω στην κατοχή μου αρκετά ντοκουμέντα θα τα δημοσιεύσω όταν τα συμπληρώσω και διασταυρώσω. Ο καπετάν Γιώργης είχε γίνει θρύλος στη Δυτική Κρήτη. Ενδεικτικά αναφέρω ότι η Μάρω Δούκα αναφέρει τον καπετάν Γιώργη Κοδέλα σε πολλά σημεία του νέου της βιβλίου «Έλα να πούμε ψέματα ». – ιστορικό μυθιστόρημα.  Στο αρχείο μου υπάρχει μια μακάβρια φωτογραφία με τον Γιώργη Κοδέλα δολοφονημένο. Θα ακολουθήσουν και άλλες δημοσιεύσεις.



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου