ΑΝΤΙΒΓΗΚΑΝ ΟΙ ΓΕΝΝΑΙΟΙ.

Παν. Ι &Δ Βλαχάκης.

 Ιούλιος 2013

ΑΝΤΙΒΓΗΚΑΝ ΟΙ ΓΕΝΝΑΙΟΙ ΚΑΙ ΑΠΕΚΡΟΥΣΑΝ ΤΑ ΣΤΙΦΗ ΤΟΥ ΙΜΠΡΑΙΜ ΣΤΟ ΦΡΟΥΡΙΟ ΤΩΝ ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΩΝ ΣΤΙΣ 5-6 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1826.

Με στρατιωτικό αρχηγό τον θρυλικό Αγιαννίτη στρατηγό Πάνο Ζαφειρόπουλο, τον Άκουρο. Είχε ορκιστεί να μην κόψει τα μαλλιά του αν δεν ελευθερωθεί η πατρίδα του. Απέκρουσαν από τις 5 μέχρι 6 Αυγούστου του 1826 τους αραπάδες του Ιμπραήμ πασά. Ο πρώην έμπορος, ο πανέξυπνος, διορατικός προνοητικός και εφυέστατος Πάνος, μαζί με το Νικήτα και τους άλλους ξεφτίλισαν τους Γάλλους αξιωματικούς και τον αλαζόνα Αιγύπτιο πασά. Σχ.1.  Το πράγμα δεν ήταν καθόλου απλό η πολεμική μηχανή του Ιμπραήμ ήταν τέλεια για εκείνη την εποχή. Είχαμε και τα μπουμπούκια του εκτελεστικού που είχαν κλείσει το Γέρο στη φυλακή. Οι Αγιαννίτες κατά κύριο λόγο ήταν οι στρατιώτες που υπερασπίστηκαν το Κάστρο των Ζαφειρόπουλων.

 Ο Φωτάκος ο υπασπιστής του Γέρου, του Κολοκοτρώνη την περιγράφει ως  εξής: « ..έφτασε από την Αίγυπτον ο Ιμπραήμ πασάς. Ούτος είχε στρατιωτικήν δυναμήν πολλήν, καλώς διωργανομένην και αξιωματικούς Γάλλους από του ανωτέρου μέχρι του κατωτέρου βαθμού… είχε δε και πυροβολικόν και μηχανικόν… και ιππικόν, είχε τακτικόν και άτακτον ..τους καλούμενους Κιουλεμένιδες ..» ►1

          

                                              Απομεινάρια του Κάστρου των Ζαφειρόπουλων. 

Έλαβαν μέρος ο Στάικος Σταικόπουλος, ο Τσώκρης, ο Ανδρέας Μεταξάς και ο Δανιήλ Πανάς. Όποια γυναικόπαιδα πρόλαβαν κλείστηκαν στο Κάστρο και γλίτωσαν από την ατίμωση, τη σφαγή και την αιχμαλωσία. Αξιοσημείωτο είναι  η φροντίδα και ευαισθησία του Πάνου για τα γράμματα. Εδώ στο κάστρο έσωσε την βιβλιοθήκη της Σχολής Καρυτσιώτη. Το μοναδικό σημείο της τότε επαρχίας Άγιου Πέτρου νυν Κυνουρίας, που αντιστάθηκε και δεν κατέκτησε ο Ιμπραήμ ήταν αυτή η γωνίτσα, αυτό το Κάστρο. Άλλα άπαρτα κάστρα ήταν: Το μοναστήρι του Προδρόμου στο Καστρί, απέναντι από το Τσερβάση τη  σημερινή Περδικόβρυση. Οι σπηλιές του Πλατάνου και της Σίταινας. Τα αλλά χωριά τα κατέστρεψαν όλα έκαψαν τα σχολεία, έβγαλαν τα μάτια από τις τοιχογραφίες του Αγιώργη, έκαψαν εκκλησίες και σπίτια της φτωχολογιάς. Εντύπωση μου προξενεί ότι δεν έκαψαν στον Αγιάννη τα σπίτια των Προυχόντων – Κοτζαμπάσηδων!

                                     

                                

                                        Νικήτας Σταματελόπουλος ΝΙΚΗΤΑΡΑΣ Από του Τουρκολέκα της Αρκαδίας.

Αναφέρω τι γράφει ο ιστορικός Δημ. Φωτιάδης  « Ο Ιμπραήμ χώρισε το στρατό του σε τρία τμήματα το πρώτο τμήμα τράβηξε για την επαρχία Αγίου Πέτρου όπου έκαψε τούτη την κωμόπολη, όσο και τα χωρία Καστρί, Αγιάννη, Μελιγού, και τα Αγιαννίτικα καλύβια του Άστρους. Σε μια μικρή χερσόνησο του αντιβγήκαν επί τινός παρά την ακτήν φρουριδίου το οποίον ήγειρον εκ βάθρων » ►2

Οι Αγιαννίτες κατά κύριο λόγο έδρασαν εδώ στο γυμνό λόφο κάτω από τον καλοκαιριάτικο ήλιο. Οι υπόλοιποι Αγιοπετρίτες – Κυνουριάτες - είχαν περάσει στο Κρανίδι να σώσουν τις φαμίλιες τους. Ας δώσουμε το λόγο στον Αγιοπετρίτη Κοτζάμπαση Αναγνώστη Κοντάκη :  « .. έτρεξαν όλα τα Κρανιδιώτικα πλοία και διέσωσαν  υπέρ τας οκτώ χιλιάδας λαόν, εις δε τον Τυρόν μόνον υπείχον 4500 ψυχές σχεδόν Αγιοπετρίται, Καστρίται και από άλλα μέρη. Αφού ασφαλίσαμεν τας οικογενείας μας εις Κρανίδι , επεστρέψαμεν όλοι οι οπλοφόροι εις την επαρχίαν. Ο Ιμπραίμης αφού κατέκαυσαι όλα τα χωρία της επαρχίας , μη δυνηθείς να κυριεύσει τα σπήλαια του Πλατάνου, της Σιταίνης, την μονήν Προδρόμου και την οικίαν του Ζαφειρόπουλου, Σ3.   την οποίαν επολέμησεν και αφού ηχμαλώτησεν όσους εύρεν, επέστρεψε εις Τριπολιτζάν. Εγώ δε απήλθον εις Ναύπλιον και παρουσιασθείς εις τον Ζαΐμην ούτε καν με ερώτησεν περί των έξω συμφορών….» ►3

ΣΧΟΛΙΑ .

Σχ.1. Στο Κολοκοτρωνέικο τραπέζι στο αγροκήπιο του Καρυτσιώτη ο Πάνος έκανε μεγάλη εντύπωση στον πρίγκιπα Δημ. Υψηλάντη. Τον ρώτησε πότε θα κόψει την πλούσια κόμη και τα πολλά γένια. «Μόνον όταν λευτερωθεί η Πατρίδα μου » Απάντησε πεισματικά ο μεγάλος αγωνιστής. « Ώστε Άκουρος θα μείνεις»!   Eίπε με απορία ο αγαθός και καλομαθημένος πρίγκιπας! Έμεινε στην ιστορία με το παρατσούκλι Άκουρος. Η ιστορία αδίκησε τον Πάνο. Είναι ο πορθητής της Τριπολιτσάς. Υπό τις διαταγές του ήταν οι Τσάκωνες του Δούνια και ο Αβραντίνης, ο οποίος  θέρισε με τα ίδια τους τα κανόνια τους προαιώνιους εχθρούς της πατρίδας μας.….

      Σχ. 2. Τα βουνά μας πάντα έβγαζαν στρατιωτικά μυαλά. Διαχρονικά από την αρχαιότητα μέχρι τον τελευταίο αιματηρό εμφύλιο. Ο αγρότης, ο τσαγκάρης, ο δάσκαλος, ο καρβουνιάρης και κατά κύριο λόγο βοσκός, γινονται στρατηγοί για την αγάπη της πατρίδας όταν οι καιροί το απαιτούσαν. Ο εφυέστατος Πάνος έμπορας ήταν, ο Νικήτας φυσικά ήταν στρατιωτικός μεγάλος στρατηγός και πολεμιστής πρώτης γραμμής. Η σεμνότητα του και βαριά σκιά του μπάρμπα του Κολοκοτρώνη δεν τον έκαναν γνωστό. Ευτυχώς εμείς με πρωταγωνιστές τους κοντοπατριώτες μας  Δολιανίτες τον τιμάμε συχνά.

Σχ. 2. O Αναγνώστης Kοντάκης γράφει προκατειλημμένος από τα μικροσυμφέροντα του. «… και την οικίαν του Ζαφειρόπουλου, την οποίαν επολέμησεν  ». Δεν τον άφηνε η αντιζηλία με τους Αγιαννίτες για το Ξεροκάμπι να είναι αντικειμενικός. Δεν έγραψε φρούριο ή φρουρίδιον. Οι αδελφοί Ζαφειρόπουλοι με ιθύνοντα νου τον Πάνο ξόδεψαν το τεράστιο πόσο των 200.000 γροσίων για την κατασκευή του Κάστρου και των οικιών τους. Για του λόγου το αληθές ο ίδιος ο Kοντάκης το αναφέρει στα απομνημονεύματα του. <<… O Παν. Σαργιάννης αυτός με τους Ζαφειραίους, έστειλε και μου επήρε την στάνην του Καραχαλίλη και την στάνην του Τρικαλίτη…. >>.►4 Βλέπεις ο μεγάλος πατριώτης, ο σεβαστός  Κοτζάμπασης είχε μερίδιο στις στάνες των Τούρκων ή τις είχε οικειοποιηθεί! Ο Πάνος τις πήγε στο Κελάρι στα Βέρβενα με όχι και τόσο κομψό τρόπο.

Πηγές 

►1  ΦΩΤΑΚΟΥ ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ  ΦΩΤΙΟΥ ΧΡΥΣΑΝΘΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ή ΦΩΤΑΚΟΥ ΕΚΔ. ΜΠΟΥΡΑΣ. ΤΟΜΟΣ ΄Β  Σελ 22

►2 Η Επανάσταση του ΄21 τομ. 3 εκδ  ΜΕΛΙΣΣΑ σελ  261.

►3 ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ ΚΟΝΤΑΚΗ ΕΚΔ ΟΙΚΟΣ Γ ΤΣΟΥΚΑΛΑ σελ 75 (53 v & 54v )

►4   ΙΔΙΟ  σελ 36 (25 v)

ΠΕΡΔΙΚΟΒΡΥΣΗ σαν παραμύθι.

Χριστόφορος Β Νικολάου

 IOΥΛΙΟΣ 2012

      O Χριστόφορος Βασ. Νικολάου γεννήθηκε στην Περδικόβρυση(Τσερβάσι) το 1947. Πήγε στο δημοτικό σχολείο του χωριού του, στο γυμνάσιο του Περιστερίου Αθήνας και στο λύκειο του Αγίου Νικολάου Καστρίου. Μπήκε στην Ανωτάτη Γεωπονική Σχολή Αθηνών απ' όπου και πήρε πτυχίο γεωπόνου και οινολόγου. Άσκησε το επάγγελμα του οινολόγου και εμπόρου γεωργικών εφοδίων. Παντρεύτηκε τη συμμαθήτριά του στο λύκειο Μαίρη Μενελάου Καπράνου με την οποία απέκτησε δύο παιδιά. Σήμερα είναι συνταξιούχος. Ασχολείται με γεωργία, κηπουρική, μαστορέματα - κατασκευές, μουσική, λογοτεχνία και ιστορία. Αγαπά και πονά -από το γεωπόνος- πολύ τον τόπο που γεννήθηκε και μεγάλωσε. 

                    

Πριν από λίγες ημέρες κυκλοφόρησε το πρώτο του βιβλίο με τίτλο «ΠΕΡΔΙΚΟΒΡΥΣΗ σαν παραμύθι.»  Θεωρώ ότι πρέπει να διαβαστεί από όσο το δυνατόν περισσότερους πατριώτες. Αν και δεν επιθυμεί  διαφημίσεις κ.α. θα γράψω το τηλέφωνο του για όποιο ν θέλει να προμηθευτεί το βιβλίο. Το τηλέφωνο του Χριστόφορου είναι 2710- 232781. Κατοικεί στην Τρίπολη Αγ. Κων/νου & ανώνυμου. Τ.Κ. 22100  

 

Παραθέτω δυο μικρά αποσπάσματα.

Α)...σαν παραμύθι.

                                                ΠΡΟΛΟΓΟΣ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ  ( σελ 3 )

Στον Τάνο, κάτω απ' τον Κοκκινόβραχο, η φαντασία του δημιουργού οργίασε. Τέτοια άγρια και συναρπαστική ομορφιά δεματαγίνεται. Τα νερά χορεύουνε, οι βράχοι φιλιούνται και τα δέ­ντρα χαϊδεύουνε τ' αστέρια. Τα πουλιά και τα ζουντανά τραγουδάνε κι ερωτεύονται όλο το χρόνο.

Μια φορά κι έναν καιρό, ζούσανε εκεί εννέα νεράιδες: η Πλυμένη, η Βίτολη, η Μπαρμπετού, η Λίσινα, η Χρούσα, η Λεποντιάνα, η Πλώστενα, η Χούνη και μια κόρη που δε μάθαμε ποτέ τ' όνομά της. Ήτανε πεντάμορφες, η κόρη όμως πιο όμορφη απ' όλες. Σ' αυτό τον κρυφό παράδεισο, ο Πρόδρομος δεν τις έβλεπε μήτε ο ήλιος και το φεγγάρι. Τις είδανε όμως οι θεοί και τις λι­μπιστήκανε. Ο αρχηγός, έδεσε τους άλλους και κατέβηκε αυτός στο ποτάμι. Έγινε χαλασμός! Οι βράχοι κομματιαστήκανε, άλλοι πηδήξανε μακριά και άλλοι σηκωθήκανε ψηλά. Τα δέντρα ζουρλαθήκανε, τα ζουντανά αλαλιαστήκανε και τα νερά παγώσανε. Οι νεράιδες που καταλάβανε ότ' ήτανε θεός αυτός, γίνανε αερικά και χαθήκανε. Ο θεός όμως, λίγο πιο πάνω απ' το ποτάμι πρό­λαβε και άρπαξε την πιο όμορφη, την κόρη. Την ξάπλωσε εκεί κι ενώθηκε μαζί της. Γεννηθήκανε από την ένωση αυτή πολλοί άνθρωποι κι ο θεός τους έδωσε όλα τα καλά που είχε: κρασί, σιτάρι, λάδι, γιδοπρόβατα, γαιδουρομούλαρα κ.ά. Για να ευχαριστήσει την κόρη που έμεινε από τότε ξαπλωμένη εκεί, σα νεράιδα που ήτανε της χάρισε πολλά νερά. Κρυστάλλινα και δροσερά νερά που πηγάζουνε απ' τα μαλλιά, τον κόρφο και τα σκέλια της. Για να μένει πάντα νέα κι όμορφη. Και να 'ρχονται οι πέρδικες για νερό, να της κρατάνε συντροφιά. Γι αυτό πολύ αργότερα την ονομάσανε Περδικόβρυση!

Οι άλλες νεράιδες, επειδή δε θέλανε να φύγουνε μακριά απ' τον τόπο τους, φυλάνε από τότε καραούλι στα γύρω βουνά, τα διάσελα και τις ρεματιές. Αλάργα από τον Πρόδρομο γιατί φοβούνται τη θρησκεία. Μόνο η Πλυμένη ξαναγύρισε στο ποτάμι. Μια φορά το χρόνο λένε, κανείς δεν ξέρει πότε, μαζεύονται στη Νεραιδόραχη και γιορτάζουνε. Την Περδικόβρυση δεν την καλούνε, όμως την αγαπάνε και την προσέχουν. Όποιος σερνικός έτυχε να περάσει από κει, τον πήρανε απ' όξω, χάθηκε...

Περάσανε χρόνια και αιώνες. Παλέψανε τα παιδιά της Περδικόβρυσης, επιβιώσανε, προκόψανε και φτιάξανε το χωριό τους όμορφο. Ήρθανε όμως δύσμοιρα χρόνια κι αναγκάστηκαν να φύγουν απ' τον τόπο τους. Σκορπίσανε στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.

Όπου και να μαστε όμως δεν ξεχνάμε. Αγαπάμε, πονάμε και νοσταλγούμε το χωριό μας, την όμορφη Περδικόβρυση.

                            

                                                       Ψάχνοντας για στοιχεία.

                  

Β) σχολείο – εκπαίδευση   Περδικόβρυσης (Τσερβάσι) (σελ 74-75)  

…Για σχολείο στο Τσερβάσι, η πρώτη γραπτή αναφορά που βρήκα είναι δύο ιδιόχειρες σημειώσεις σε ένα παλιό πεντηκοστάριο της Εκκλησίας. Τις παραθέτω διατηρώντας την ορθογραφία τους.

     Ο Γραμματοδιδάσκαλος Γεώργιος Κουτζούκος

          την 25 Απριλίου 1875

Και σε άλλο φύλλο του ίδιου βιβλίου:

Γραμματοδιδάσκαλος Σπυρίδωνας Χρ. Χαλούλος

Ήρθα εις την 1 Αυγούστου 1880 και έφυγα εις την 1 Αυγούστου 1881            Δάσκαλος καλός ήμουνα αλλά να με ενθυμήστε όταν αποθάνο κι

εγώ το όνομά μου έγραψα εις το βιβλίον απάνο προς ενθύμιον

                             Σπυρίδωνας Χρ. Χαλούλος

                                      1881

     Το 1880 λοιπόν, δε γνωρίζουμε από πότε, λειτουργούσε γραμματοδιδασκαλείο…

…Σε αναφορά τους οι γονείς και κηδεμόνες της Περδικόβρυσης, προς τον Υπ. Παιδείας Γ. Παπανδρέου, το 1964, για το θέμα της υδροδότησης του Σχολείου, επικαλούνται: ... το σχολείον λειτουργεί από το 1929 ανελλιπώς πλην χρονικών τινών διαστημάτων ωφειλωμένων εις ανωτέραν βίαν (ολοσχερής καταστροφή δια βαρβάρου και απανθρώπου εμπρησμού υπό των Γερμανών κατακτητών)... Αναφέρονται βέβαια στο σημερινό σχολείο που κατασκευάστηκε και λειτούργησε το 1929.

Το χτίσανε τότε οι κάτοικοι με το έτσι θέλω, σε μοναστηριακό οικόπεδο, κοντά στο Μετόχι. Ο τότε ηγούμενος του Μοναστηριού και εφημέριος του Χωριού Βασ. Μπουλούκος (ιεροδιάκονος από τη Μπαρμπίτσα), αντέδρασε σθεναρά στην παραχώρηση του οικοπέδου. Μέχρι που απειλούσε ότι δε θα τους λειτουργεί, δε θα τους κοινωνεί και δε θα τους κηδεύει! Οι χωριανοί όμως πεισματώσανε πιο πολύ, χτίσανε το σχολείο και καταφέρανε να πάρουνε το οικόπεδο με αναγκαστική απαλλοτρίωση. Η κατασκευή του έγινε αποκλειστικά με προσωπική εργασία και οικονομική συνδρομή των κατοίκων, καθώς επίσης και με βοήθεια των ομογενών της Αμερικής.

Σημειώνω εδώ ότι μέχρι το 1929, το δημοτικό είχε 4 τάξεις. Μετά ακολουθούσε το ελληνικόν σχολείον (σχολαρχείο) με 3 και ύστερα το γυμνάσιον με 4 τάξεις.

Τον Απρίλιο του 1944 οι Γερμανοί κάψανε ολοσχερώς το Σχολείο μας. Είχανε συγκεντρωθεί αντάρτες εκεί, κάποιος 'πατριώτης' τους κατέδωσε και επιχείρησαν οι Γερμανοί να τους περικυκλώσουν ανεβαίνοντας απ' το Ποτάμι. Έβαλε φωνή η Τασιά Καν. Κυριαζή που τους είδε, προλάβανε οι αντάρτες και φύγανε. Αφού οι Γερμανοί δεν κατάφεραν να συλλάβουν τους αντάρτες, κάψανε το Σχολείο, οι βάρβαροι. Καταστράφηκε φυσικά και το αρχείο…….

Σχόλια ΠΑΝ ΒΛΑΧΑΚΗ

Αγαπητέ Χριστόφορε ξέρεις ότι σε σέβομαι και σε εκτιμώ αφάνταστα. Αισθάνομαι την ανάγκη να σου κάνω μια μικρή υπόδειξη- παράκληση. Η Ιστορία είναι αμείλικτη. Το όνομα του πατριώτη που συνέβαλε στο να καεί το σχολείο σας πρέπει να γραφτεί με μελανά γράμματα. Πιστεύω ότι σε άλλη έκδοση θα το διορθώσεις, είμαι σίγουρος.

Σκέψου λίγο, τι λέω το έχεις σκεφτεί, αν οι καλοί Χωριανοί σου και οι μετανάστες στην Αμερική, δεν κατόρθωναν να ξαναφτιάξουν το σχολείο; Ξύλα απελέκητα θα μένατε. Ούτε μηχανικοί, ούτε δάσκαλοι . ούτε γεωπόνοι , ούτε .. ούτε θα γινόσαστε. Συγκινήθηκα που οι χωριανοί κτίσανε το σχολείο. Έχει γίνει και σε άλλα χωριά της περιοχής μας. Σε ένα οικισμό του Αγιάννη ο δάσκαλος καθοδήγησε τους αγροτοποιμένες και φτιάξανε με τα χέρια τους σχολείο. Οι Υπερπατριώτες τον στείλανε φυλακή! Εξοργίστηκα με το σκουλήκι που κατέδωσε τους αγωνιστές της λευτεριάς. Εξοργίστηκα με τους πολιτισμένους βαρβάρους Γερμανούς που κάψανε το σχολείο. Οι Ούννοι και τα τσιράκια τους ακόμα και σήμερα κλείνουν σχολεία ….. Να αποζημιώσουν το Χωριό που το κάψανε το ναό της γνώσης!

 Τα ονόματα του Ηρόστρατου, του Εφιάλτη, του Πήλιου Γούση, του Δημ Νενέκου κ.α Η ιστορία τα έχει γράψει με μελανά γράμματα για να διδασκόμαστε. Γράψε το όνομα του. Τα ρεμάλια γίνανε ήρωες και θα φάνε τη νέα γενιά.

                          

                                        Διερευνώντας μια πληροφορία για ένα άλλο σχολείο. 

 Το Βιβλίο θέλει χρόνο και μελέτη. Περιέχει πολλές πληροφορίες και είναι βιβλίο εργαλείο, τόσο για τους χωριανούς όσο και για τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής όπως εγώ. Είναι γραμμένο με ψυχή και μεράκι από ένα συγγραφέα μη συγγραφέα! Είναι προσεγμένο, ευκολοδιάβαστο και στέκεται ψηλά. Έχει την πνοή, την ηρεμία και το αεικίνητο τόπου και του Χριστόφορου. Είναι Δωρικό σοβαρό και μεστό σαν τα βουνά μας. Ελπίζω να διαβαστεί από όσο το δυνατόν περισσότερους συμπατριώτες μας. Στους σκοτεινούς καιρούς θέλουμε Φως, θέλουμε Φωτεινά χρώματα όπως αυτή η παιδική ζωγραφιά στο εξώφυλλο. ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ. 

Ο ΠΑΡΝΩΝΑΣ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ.

Νικόλας Γ. Πολυμενάκος 

Φιλόλογος - Παρνωνίτης 

 Ο Νικόλας Γ. Πολυμενάκος, ο Παρνωνίτης, ο Σιταινιώτης το φτωχό παιδί που σπούδασε και έγινε σπουδαίος Δάσκαλος. Δεν χρειάζεται συστάσεις τον γνωρίζουμε όλοι μέσα από τα έργα του. Νικόλα για μένα είσαι το παιδάκι με το φωτεινό βλέμμα το δεικτικό χιούμορ και το καθαρό μυαλό. Ο γείτονας του χειμώνα στο Γιαλό. Όταν μπορέσω θα βάλω καλύτερη Φώτο και πλήρες βιογραφικό σου.

O ΠΑΡΝΩΝΑΣ, Ο ΜΑΛΕΒΟΣ ΜΑΣ ΚΙΝΔΥΝΕΎΕΙ ΒΟΗΘΉΣΤΕ..

Οροπέδιο Προφήτη Ηλία: απορία, απογοήτευση, θλίψη και οργή   Του Νίκου Πολυμενάκου.  ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ Από το  Astros newς.gr o παλμός του Άστρους.

Απορία, απογοήτευση, θλίψη και οργή διακατέχουν τον κάθε επισκέπτη, αντικρίζοντας την εικόνα του οροπεδίου του Προφήτη Ηλία. Μια εικόνα δραματική. Μια πραγματικότητα όχι μόνο αντιαισθητική αλλά και με έντονα τα σημάδια της καταστροφής.

Ποια η χρηστική και λειτουργική αξία της διάνοιξης του δρόμου, στην καρδιά του οροπεδίου, όταν η μορφολογία του δεν αποτελεί εμπόδιο για τη διέλευση οποιουδήποτε τροχοφόρου;

Δεν αναλογίστηκαν- σκέφθηκαν(;) οι εμπνευστές και δράστες, αυτής της αποτρόπαιης και βλακώδους ενέργειας ότι και τώρα αλλά κυρίως μετά την πρώτη ψιχάλα, όπου ο δρόμος θα γίνει λασπότοπος, πως τα αυτοκίνητα θα διέρχονται δεξιά και αριστερά και όχι εντός του δρόμου, επιτείνοντας και μεγεθύνοντας την καταστροφή ενός σπάνιου και μαγευτικού κόσμου, ενός μοναδικού φυσικού μνημείου;

Εδώ και αρκετά χρόνια στο οροπέδιο Προφήτη Ηλία λαμβάνουν χώρα συνεχή «εγκλήματα» χωρίς να παρεμβαίνουν οι αρμόδιοι φορείς και υπηρεσίες.

                                         Άποψη του αγαπημένου μας βουνού. 

Επίδοξοι χρυσοθήρες, κατά καιρούς, μετατρέπουν το οροπέδιο σε “σουρωτήρι”, με αποκορύφωμα την καταστροφή και εξαφάνιση του παλιού πηγαδιού, όταν με σκαφτικά μηχανήματα, ανενόχλητοι, προχώρησαν σε σκάψιμο, πλάτους- μήκους οκτώ μέτρων και βάθους επτά μέτρων.

Κυνηγοί θεώρησαν, πριν λίγα χρόνια, πρόσφορο να οργώσουν περιμετρικά το οροπέδιο και να το σπείρουν, για να έχουν τροφή οι λαγοί.

Για τους κατοίκους των ορεινών χωριών απαγορεύθηκε η συλλογή του τσαγιού, αλλά την ίδια ώρα δεκάδες φορτηγά και αγροτικά, από κάθε γωνιά της Ελλάδας, γεμίζουν όχι απλά με κλωνάρια τσαγιού αλλά με χιλιάδες εκριζωμένες πατουλιές-τσαγιές, με αποτέλεσμα τη δραματική μείωση του σπάνιου και μοναδικού αυτού αρωματικού φυτού, που δυστυχώς οδεύει προς εξαφάνιση.

Σε μια περίοδο έντονης οικονομικής κρίσης, όπου ο τουρισμός αποτελεί για την περιοχή μας την τελευταία ελπίδα για μέλλον και προοπτική, είναι κρίμα, αντί να αναδεικνύουμε και να προστατεύουμε τα φυσικά μας μνημεία, να τα καταστρέφουμε, σβήνοντας και εξαφανίζοντας από την τουριστική μας βιομηχανία δυναμικά της στοιχεία.

Είναι επίσης κρίμα, και αποτελεί τραγική ειρωνεία, το ότι αυτή η καταστροφή συντελέστηκε από υπηρεσίες, ο ρόλος των οποίων είναι συνυφασμένος με τη διαφύλαξη και προστασία του οροπεδίου.

Για τη φυσική, χλωριδική, περιβαλλοντική αξία, τη συναισθηματική και θρησκευτική σημασία, αλλά και το άγνωστο ιστορικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον του οροπεδίου, προσεχώς και αναμένοντας(;) μια απάντηση των αρμοδίων.

ΔΗΜΟΤΙΚΟΝ ΣΧΟΛΕΙΟΝ ΑΓ. ΙΩΑΝΝΟΥ.

Παν. Ι.Δ. Βλαχάκης 

Ιούλιος 2013

2 /θεσιον Δημ. Σχολείον Άγιου Ιωάννου  Σχολικόν έτος 1961-1962 

Το αφιερώνω στους πρώτους δασκάλους μου. Στην αείμνηστη θεια μου – κυρία για το σχολείο - δύσκολο ήταν για μένα στην Α δημοτικού - Ματίνα Γιακουμή – Μπουρνάκη. Στους αείμνηστους Λεωνίδα Κολοβό και στον Ανάργυρο Κασιόλο. Επίσης στα παιδιά που είναι αστέρια στον ουρανό. Δεν γνωρίζω αν και εκεί οι δάσκαλοι μας τα να διδάσκουν. Στους μεσήλικες και κάτι, που νοσταλγούν και αγαπάνε το σχολείο μας . Το αφιερώνω στα παιδάκια που παίζουν χαρούμενα το καλοκαίρι…

                                                                        Έκθεσις.

Πεπραγμένων του δημοτικού Σχολείου Άγιου Ιωάννου Κυνουρίας κατά το σχολικόν έτος 1961-1962.

α) Διδακτήριον και παραρτήματα αυτού. Ιδιοκτήτης διδακτηρίου . Το διδακτήριον ανήκει εις το δημόσιον. Τύπος αυτού. Το σχολείον είναι 2/θεσιον. Βοηθητικοί χώροι. Το διδακτήριον εκτός μιας αιθούσης διδασκαλίας, εχει εν δωμάτιον το οποίον χρησιμοποιείται ως γραφείον και ένα μικρό χώλ.. Επάρκεια ή ανεπάρκεια αυτού. Το διδακτήριον δεν είναι επαρκές, καθ΄ όσον έχει μιαν μόνον αίθουσαν διδασκαλίας. Το διδακτήριον δια να αποπερατωθή, έχει ανάγκην υδροχρωματισμού…, κατασκευής αποχωρητηρίων και προσθήκης μιας αιθούσης διδασκαλίας… Δια την αποπεράτωσιν των ανωτέρω αναγκών του διδακτηρίου θα απαιτηθή χρηματικόν ποσόν περίπου 100.000 δραχμών. Υπάρχει  εις την διάθεσιν….25.000…Επίσης η Κοινότης προσφέρει προσωπικήν εργασίαν αξίας 15.000 δραχμών.

                              

                                                                   Σχολείο στο Κουτρί. 

β) Σχολική αυλή. Η αυλή του σχολείου έχει έκτασιν 1.450 τετραγωνικών μέτρων. Εχει ανάγκην ισοπεδώσεως και περιφράξεως……………..

γ) Γυμναστήριον : Το σχολείον στερείται γυμναστηρίου………..

 δ) Αποχωρητήρια ¨Τι διδακτήριον στερείται αποχωρητηρίων. Δια την ανέγερσιν απαιτείται χρηματικόν ποσόν 15.000 δραχ….

ε) Μαθηταί : Οι πλείστοι μαθηταί του σχολείου μου προέρχονται από δύο κοινωνικάς τάξεις, των αγροτών και των κτηνοτρόφων. Άπαντες οι υπόχρεοι προς φοίτησιν ενεγράφησαν εις το σχολείον. Η φοίτησις αυτών γίνεται τακτική καθ΄ όλον το σχολικόν έτος, ελλιπής μόνον τάς ημέρας ανόδου και καθόδου του σχολείου εκ της χειμερινής έδρας εις τη θερινήν τοιαύτη και τανάπαλιν. Η υγιεινή κατάστασις των μαθητών υπήρξε καλή. Εγένετο εμβολιασμός των μαθητών με δαμαλίδα.

Συνθήκαι διαβιώσεως των εν τη οικογενεία : Αί  Συνθήκαι διαβιώσεως των  μαθητών εν τη οικογενεία δεν είναι ευνοϊκαί . Όλοι σχεδόν οι μαθηταί διαβιούν εις οικίας απεριποίητους, μη εκπληρούσας όρους υγιεινής και καθαριότητος. Αι περισσότεραι οικίαι έχουν εν μόνον δωμάτιον, εις ό διαμένει ολόκληρος η οικογένεια και χρησιμεύει, ως κουζίνα και ως υπνοδωμάτιον ολοκλήρου της οικογένειας. Οι μαθηταί στερούνται ενός ιδιαιτέρου ξεχωριστού δωματίου, εις ό θα δύνανται να μελετούν ανέτως. Οι γονείς ως γεωργοί και κτηνοτρόφοι, λείπουν όλην την ημέραν εις αγροτικάς εργασίας των και ως εκ τούτου η καθημερινή διατροφή των παιδιών, ως και η παρακολούθησις της ημερεσίας ζωής των είναι ελλιπής. 

Η εξωτερική εμφάνισις των μαθητών εν γένει δεν είναι ικανοποιητική, δεδομένου ότι πλείστοι εκ τούτων προέρχονται εξ απόρων οικογενειών και ως εκ τούτου είναι κακοενδεδυμένοι και ανυπόδητοι.

Το σχολείον διέθεσεν υπέρ των απόρων μαθητών, βοηθητικά βιβλία, ως και γαρφικην ύλην. Το χρηματικόν ποσόν το διατεθέν προς τούτο ανέρχεται εις 100 δραχμάς.

Η πρόοδος των μαθητών εις τα μαθήματα και την εν γένει σχολικήν ζωήν υπήρξε ικανοποιητική.

                    

 Μαθητές του σχολείου 7 χρόνια μετά στο Γιαλό θέση Καστράκι Μελιγούς Γενάρης1969. Φώτο  του  αείμνηστου Αναργύρου Κασιολου.

 Οι μαθηταί πλην των δυο κατώτερων τάξεων παρηκολούθησαν μαθήματα Κατηχητικού σχολείου.

Διδάσκαλοι : Η διδασκάλισσα Θωμαΐς Ι. Τσούχλου ειργάσθη εις το Α τμήμα του 2/θεσίου σχολείου μας με τας τάξεις Β΄, Γ΄, Δ΄. Αι συνθήκαι υφ΄ άς ειργάση δεν ήσαν ευνοϊκαί.

 Τούτο οφείλεται εις τους εξής λόγους:Αποσπασθείσα εις το μέσον του σχολικού έτους και προερχόμενη από έτερον σχολείον ανέλαβε 45 μαθητάς του Α΄ οι οποίοι παρηκολούθουν μαθήματα εις σχολείον 1/θέσιον  και κατά συνέπειαν δεν ήτο δυνατόν η προοδός των και η αποδοσίς των να είναι αρκούντως ικανοποιητική.                                                         

Ο Δ/ντης του σχολείου Λεωνίδας Ιωαν. Κολοβός ειργάσθη έως το τέλος Φεβρουαρίου με όλας τας τάξεις, του έως τότε λειτουργούντος 1/θεσιου σχολείου. Έκτοτε και από της αποσπάσεως εις το σχολείον της διδασκαλίσσης Θωμαΐδος Τσούχλου ανέλαβε και ειργάσθη εις το Β τμήμα με τας τάξεις Α΄, Ε΄, ΣΤ. Αι συνθήκαι υφ ας ειργάσθη, ως μοναδικός διδάσκαλος 1/θεσίου σχολείου και με ικανόν αριθμόν μαθητών δεν ήσαν ευνοϊκαί……..

Α. Εσωσχολική δράσις. Αναφέρει την παρέλαση της 25 Μαρτίου και το θεατρικό. Τις γυμναστικές επιδείξεις κ.α.

Β Εξωσχολική δράσις.

Αναφέρει τους εράνους. Ομιλία με θέμα το παράδειγμα 10-6 -62. Καθαριότητα των δρόμων και της πλατείας. Όροι διαβιώσεως: Οι όροι διαβιώσεως εις ορεινήν έδραν δεν είναι ευνοϊκοί ,από απόψεως ανέτου στεγάσεως , ανευρέσεως τροφίμων και κοινωνικού περιβάλλοντος.

Λειτουργία σχολείου. Η λειτουργία του σχολείου υπήρξεν κανονική , πλημμελής δε μόνoν κατά τας ημέρας καθόδου. Διδαχθείς κύκλος μαθημάτων Β΄ . Τα αποτελέσματα ήσαν ικανοποιητικά.

Οργανωθείσαι σχολικαί εορταί. 1) εις χειμερινήν έδραν το σχολείον μας μετά του συστεγαζόμενου σχολείου Βερβαίνων, ετέλεσε Χριστουγεννιάτικη εορτήν. Η έκθεση αναφέρει και άλλα στοιχεία, παρατηρήσεις προτάσεις κ.α. 

    Σχόλια

O μπάρμπα Λεωνίδας ήταν από τους αεικίνητους δασκάλους. Όλη την ημέρα την πέρναγε στο σχολείο δεδομένου ότι δίδασκε πρωί απόγευμα. Τα γραπτά του οι εκθέσεις του είναι τακτοποιημένες, σε καθαρά υπηρεσιακή γλώσσα.

Ειχε δημιουργήσει μαζί με τους μαθητές του Μουσείο με ορυκτά της περιοχής. Συλλογή με φίδια μέσα σε μπουκάλια. Έβαζε το μαντίλι το φίδι δάγκωνε και  φραπ το έπιανε. Του έβγαζε το δόντι, μας το έδειχνε και μέσα στο μπουκάλι με λευκό οινόπνευμα. <<Προσοχή δεν πρέπει να το επιχειρήσετε>> Μας το τόνιζε, δίδασκε πολλά. 

   Βαλσάμωνε πουλιά και τα είχαμε σαν εποπτικά μέσα. Οικολόγοι μην ξεσηκωθείτε !!!! Δυστυχώς οι Βάνδαλοι στην δεκαετία του 1990 τα κατέστρεψαν όλα.

Ήρθε ο επιθεωρητής!! Ζωγράφιζε μια θαλάσσια χελώνα με κιμωλίες στον πίνακα. Πολύ ώρα τον κοίταζα άφωνος!! Όταν τελείωσε με ρώτησε γελώντας.

- Τάκη είναι ωραία ;

 -Θαυμάσια κύριε λίγο μπλε ακόμα στη θάλασσα. Του έδωσα την μπλε κιμωλία!!!

Έφερα ένα χάρτη και την σκεπάσαμε. Όταν ήρθε ο επιθεωρητής, ο μπαμπούλας την αποκάλυψε. Τότε μας έκανε πρότυπη διδασκαλία !!!! 

                              

                                               Λεωνίδας Ι. Κολοβός από τα Πηγαδάκια Αρκαδίας.

Μετά από πολλά χρόνια δίδασκα εποπτικά μέσα διδασκαλίας. Ερχόταν στο νου μου η μορφή του Λεωνίδα με το χαμόγελο Η ιστορία του μπάρμπα Γιάννη  του Σιούτου με το πακέτο τον Άσσο, στο Γυμνάσιο, που έδειχνε την φορά των δυνάμεων !!!!. Αυτούς τους δάσκαλους είχα στο μυαλό μου όταν έλεγα στους σπουδαστές μου: «Μπορούμε να κατασκευάσουμε εποπτικά μέσα διδασκαλίας με το τίποτα, με απλά υλικά». Αδιαφορούσαν γιατί είχε αρχίσει να μπαίνει στη ζωή μας ο Η/Υ. Τότε στο Άστρος συνάντησα τον δάσκαλο τον Λεωνίδα, τον είχαν πάρει τα χρόνια. Δεν άντεξα του θύμισα τότε που ζωγράφιζε την χελώνα. Του είπα και για την παιδαγωγική αντιμετώπιση στη «στάση μάθησης» που έκανα στην Β΄ δημοτικού!  Του είπα για τα βαλσαμωμένα πουλιά, τα φίδια και τις πέτρες που μαζεύαμε. Ορυκτά έχει ο τόπος μας με διόρθωσε... Χαμογέλασε, πρόσεξα ότι κατάευχαριστήθηκε αν και με δίδαξε μια μόνο χρονιά.

Μετά ήρθε κ. Ανάργυρος Κασιόλος- αείμνηστος και αυτός. Είχε άλλο τρόπο διδασκαλίας.

Την θεία – κυρία Ματίνα, ηρωίδα αρχαίας τραγωδίας στη ζωή, δεν την λογάριαζα και πολύ. Θεια στην γειτονιά και δασκάλα στο σχολείο. Βέβαια τα τραβήγματα στο αυτί μαζί με το κορακάτο μαλλί δεν ξεχνιούνται!! Δυστυχώς δεν άντεχα να την δω τα τελευταία χρόνια. 

Οι δάσκαλοι αυτοί προσπαθούσαν να ημερέψουν τα αγρίμια. Μας μάθανε τα πρώτα γράμματα και μας δίδαξαν ηθικές αρχές.

 Πρέπει να αναφέρω και τους τελευταίους δασκάλους που βάλανε και αυτοί την σφραγίδα τους στο σχολείο του Χωριού. Τον κο Στέλιο Παπαντώνη και την κα Χρυσούλα Μαντίκου – Παπαντώνη. Επιτέλους έγινε και η «κατασκευή αποχωρητηρίων» Τώρα όμως δεν υπάρχουν παιδιά. Τα παιδιά και τα εγγόνια των τότε μαθητών φοιτούν στα σχολειά του Άστρους, της Αθήνας, του Καναδά, και αλλού. Δυστυχώς ο τόπος μας δεν μπόρεσε να μας θρέψει και σκορπίσαμε σαν τα παιδιά του λαγού.  

                   

                                                   Εικόνες  εγκατάλειψης και αίσχους.

Θερμή παράκληση μην καταστρέψετε το σχολείο μας. Τέλος και μια απειλή προτροπή! Ξέρω αυτόν που γράφει ΑΕΚ και άλλες ανοησίες. Αν τον πιάσω επ΄ αυτοφώρω – πράγμα αδύνατον- εκτός από το διοικητικό θα έχει και το ποινικό!!! Κρέμασμα στο πεύκο που φρόντιζε ο πατέρας του! Θα εφαρμόσω το νόμο του Λουφολιά. Ας κανονίσουν την πορεία τους αυτοί που γράφουν! Ρε παιδιά μήπως θα ήταν καλύτερο να το βάφατε στα χρώματα που εσείς θέλετε. Ζωγραφίστε και καλόγουστα γκράφιτι με λουλούδια, πουλιά και ζώα!!! 

                     

ΑΛΩΝΙΣΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΗ.

 

Παν. Ι.Δ. Βλαχάκης

    Ιούλιος 2013

                       Αλωνιστική μηχανή. 

Τέλος του Θεριστή αρχές Αλωνάρη, η γη μας είχε χαρίσει τα ελέη της, άλλοτε πλούσια και άλλοτε φτωχά. Τώρα πρέπει να μαζέψουμε τον καρπό στα σπίτια μας. Από τα αρχέγονα χρόνια μέχρι τη δεκαετία του 1950 στα χωριά μας η διαδικασία αυτή λάμβανε χώρα στα αλώνια. Μετά ήρθαν οι αλωνιστικές μηχανές, οι πατόζες. Τωρα στα αλώνια αλωνίζαμε τα λαθούρια, το βίκο, τα ρεβίθια. Μια φορά αλωνίσαμε και κριθάρι στο αλώνι στο Περδικονέρι. Το αλώνι ήταν κάτω από εκεί που σήμερα έχουν την μάντρα με τα υλικά οικοδομών αυτά τα λιοντάρια τα ξαδέλφια μου οι Κολοβαίοι !!!

 Όταν θερίζαμε φτιάχναμε στο χωράφι μικρές θεμωνιές, θημωνιές είναι το σωστό. Στο χωριό θεμωνιές τις λέγαμε. Τις φτιάχναμε με δυο τρία το πολύ φορτώματα. Μαζεύαμε ένα μικρό καραβάνι ανταλλάσσοντας με δικούς μας ανθρώπους τα αλογομούλαρα και δευτερεύοντος τα γαϊδούρια μας. Τα φορτώναμε και μεταφέραμε τα δεμάτια στα θεμονοστάσια.

Στην περιοχή του Αγιάννη υπήρχαν τα έξης θεμονοστάσια: Στου Τυροβολά ή στου Κολοβού χαμηλά κοντά στου Σταυρούλη το Μύλο. Στη Σαββανόραχη. στην Αγ. Παρασκευή στου Γκιόσου το πηγάδι, στον Κακολαίο δυο, στου Καβουκά - εκεί που είναι το μαντρί του Σιόκλα. Ένα άλλο κάτω ακριβώς στου Κωτσιάκου του Μαυριά. Δυο στα Αστραπάλωνα στο Καλογεροβούνι. Στου Μπελδέκου στο Ξεροκάμπι και στα Μαντικέικα. Προσπαθούσαν να καλύψουν όλα τα χωράφια. Όλος ο τόπος ηταν σπαρμένος, τα χωραφια ήταν πολλά και σε μεγάλες αποστάσεις Από τη Βρωμίστρα στα Αστραπάλωνα ή στον Κακολαίο ηταν η ποιο μεγάλη και δύσκολη διαδρομή. Ο μουλαρόδρομος είχε κλαριά και ήταν ανηφορικός. Με τέχνη δύναμη και προσοχή έπρεπε να φορτωθούν τα δεμάτια. Όταν τα φορτώναμε έπρεπε να προσέχουμε. Τα γυρίζαμε απαλά τα κοιτάζαμε μην έχει κρυφτεί κανένα φίδι. Φόβος και τρόμος ο φοβερός κοντοσιτέρης. Ας μου επιτραπεί να το χαρακτηρίσω σαν το ποιο ύπουλο δηλητηριώδες φίδι. Δυο - τρις φορές γλυτώσαμε εμείς και τα ζώα μας χάρη στην παρατηρητικότητα του πατέρα μου. Εξυπακούεται ότι τα έστειλα με τα λιθάρια στην κόλαση να δαγκώνουν τους αμαρτωλούς!!! Να μου κάνουν μήνυση οι οικολόγοι του σαλονιού μετά από 43 χρόνια !!!!! Φορτώναμε τα δεμάτια με προσοχή στα ζώα μας μουλάρια, άλογα και γαϊδούρια. Τα μεταφέραμε στα θεμονοστάσια προσέχοντας να μην μας τρίβονται τα χρυσά στάχυα. Εδώ ήταν αποθηκευμένοι οι κόποι μιας χρόνιας, το χρυσάφι μας.

 

Η «Πρόοδος»  Αντώνης Δ. Φάκλαρης με εργάτες στα Μαντικεϊκα . Αρτοποιείο Αφων Τσιώρου. Τραβηγμένη από τον Κώστα Μπακούρη.

  Από το Βατάκι στου Μπελδέκου στο Ξεροκάμπι, ήταν ανηφόρα αλλά η διαδρομή ήταν κοντινή.

Από τη Μάντρα στα Αστραπάλωνα ήταν παιχνίδι γιατί ο δρόμος- μονοπάτι- ήταν σχετικά καλός. Στη διαδρομή πίσω από κάποιο ξένο ζωντανό έκανα σκέψεις. Πότε θα μπουν τρακτέρ στις πλέυρες, θεριζοαλωνιστική μηχανή, αν όχι θα γίνει δρόμος να τα μεταφέρω χωρίς το άγχος να μου τριφτούνε και να μου τα γυρίσουν τα μουλάρια !!! Όνειρα θερινής, μα πολύ θερινής νυκτός !!!

Στου Καβουκά σπέρναμε λαθούρι και βίκο αυτά πήγαιναν στο αλώνι που ήταν κοντά. Στο θεμονοστάσιο φτιάχναμε δυο μεγάλες θημωνιές μια με σιτάρι και μια με κριθάρι. Υπήρχε σχετική τάξη και ο θεμονοφύλακας. Σίγουρα θα υπήρχαν λαμόγια που θα έκλεβαν κανένα δεμάτι. Ομολογώ ότι δεν είχα ακούσει κάτι τέτοιο αυτά δεν λέγονταν. Οι αγρότες, οι αγροφύλακες και οι θεμονοφύλακες πρόσεχαν σαν τα μάτια τους μην αρπάξουν φωτιά οι θεμωνιές. Στον Κακολαίο ο θεμονοφύλακας ερχόταν από το Γιαλό. Ήταν ένας ωραίος τύπος ο Τσιωρόγιαννης μαζί του η Κατερίνη η γυναίκα του, θεία του πατέρα μου. Παρόλο το προχωρημένο της ηλικίας του ήταν συνεπέστατος στην δουλειά του. Στο αλώνισμα του έδινε ο καθένας την αμοιβή του σιτάρι και κριθάρι. Ο πατέρας μου γέμιζε τον τενεκέ, μάλλον του έδινε περισσότερο από το συμφωνημένο. Ο περήφανος και καλός γέρος του έλεγε φτάνει – φτάνει.  

Από μικρό παιδί βοηθούσα στο φόρτωμα και στο ξεφόρτωμα, στα 10 μου τα κουμαντάριζα καλά. Μάλωνα με τον πατέρα μου γιατί ήθελε να τα δένω σφικτά και σωστά. Τι να κάνει έπρεπε να φύγει για τις αλωνιστικές μηχανές. Όταν έλλειπε τα βάρη σηκώναμε η μάννα μου εγώ και ο Ψαρής μας. Η μεγάλη μου έννοια ήταν να μην μαγκώνουν στα κλαριά και να μην μου τα γυρίσει κανένα ξένο ζωντανό. Σε τρία ζώα είχα εμπιστοσύνη, στον Ψαρή του θειου του Βαγγέλη, στον Καρά των Λαβιέων και στο δικό μας ψαρή με μια προϋπόθεση. Να μην έμπαινε μπροστά του άλλο ζωντανό. Τότε στα γύριζε σκόπιμα. Ο δικός μας έκανε κόλπα όπως τα γαϊδούρια. Βλέπεις το μουλάρι είναι διασταύρωση αλόγου με γάιδαρο , μούλος, υβρίδιο. Στο Λινοβροχιό εκεί κοντά στην παράγκα του Νικόλα του Λάλα βοήθησα το άλογο του θειου του Χρίστου. Τα άλογα θέλουν προσοχή στα ορεινά περάσματα, ο φουκαράς δυσκολευόταν στο κακοτράχαλο μονοπάτι. Μόλις ο ψαρής το είδε έσμιξε τα μάτια του, θόλωσε έστριψε τη μέση του και μου τα γύρισε. Το τέρας δυο μέτρα μπροστά πέρασα το περήφανο άλογο, το τομάρι δεν λυπήθηκε ένα παιδί. Όταν είδα κάτω τριμμένα τα χρυσά στάχυα του κριθαριού έγινα Τούρκος!! Άρχισα την λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου. Δεν ξέρω αν θα με συγχωρέσουν οι παππάδες για τις σταυροπαναγίες που έριξα τότε !!! << Ξεβαπτίστηκε το παιδί >> είπε ένας γέρος που πέρναγε καβάλα στο γάιδαρο του. Να κατέβει να βοηθήσει σαν καλός χριστιανός δεν εδέησε. Τα ξαναφορτώσαμε τα δεμάτια με τη μάνα μου. Υποσχέθηκα στον ψαρή ότι θα τον αφήσω νηστικό και διψασμένο μια μέρα. Θα πάρω ένα κοντομάτσουκο από πουρνάρι και θα τον πάω βαρώντας από το θεμονοστασιo μέχρι το χωράφι στη Βρωμίστρα κ.α. Εκείνο σαν μουλάρι έκανε ότι δεν έτρεχε τίποτα. Το έβαλα μπροστά προχώρησε κανονικά, κανένα πρόβλημα. Όταν πήγα στα Αστραπάλωνα τον είδα ιδρωμένο και κατακουρασμένο. Τον συχώρεσα, τον χάιδεψα και του είπα να μην το ξανακάνει. Φυσικά δεν πραγματοποίησα καμιά από τις απειλές μου. Ήταν ο αδελφός μου αλλά ήταν ζωντανό από κει και πέρα πρόσεχα μην μου περάσει άλλο ζω μπροστά του. Πεισματάρικο μουλάρι εκείνο, από κοντά στο πείσμα εγώ !!!

Αλωνιστικά συγκροτήματα στον Αγιάννη έρχονταν δυο . Η << Πρόοδος >> ιδιοκτησίας Αντώνη Δ Φάκλαρη - Παντού με συνεταίρο τον Σταύρο το Μήλη. Είχαν ένα μεγάλο τρακτέρ με μια σειρήνα. Ααααααααα ακούγονταν από του Λαϊνά. << Μπροστά πάει το τρακτέρ, στην μέση η μηχανή και πίσω το παταριστικό = μπαλαριστικό >> Για αυτούς που ξέρουν !!!!!.

Το άλλο συγκρότημα ήταν του Ευθυμίου. Άνηκε κάποτε εξ ολόκληρου στον Δημητράκη τον Ευθύμιου. Τότε την δούλευαν συνεταιρικά οι έξης: Μηχανικός ο Παναγιώτης Καψάλης – Παναγάκης ζύγισμα ο ξάδελφος του Τάκης Ε Καψάλης – Πέρδικος. Ο μπάρμπα Γιώργης ο Λιλής ήταν ο άρχοντας της κουζίνας. Πως τα κατάφερνε θεός και η ψυχή του!!!

Μέτοχος αφεντικό και εργάτης ήταν ο αείμνηστος Τάσης Εμ. Καμπύλης – Τάσσαρος. Αγαθός γίγαντας, με την αρχαιοελληνική έννοια της λέξης. Τα χέρια του ήταν τεράστια τρία τρία τα έφερνε κοντά τα δεμάτια. Βοηθούσε  εθελοντικά, πιάσαμε να φορτώσουμε ένα 70αρι σακί. Χέρι το χέρι ρίχναμε το σακί πάνω στο σαμάρι, το χέρι του ήταν τεράστιο. Είχα την τύχη να φορτώνω τσουβάλια με τους άγιους της εργασίας. Μόλις φορτώσαμε τον Ψαρή. Έβαλε τις φωνές στον πατέρα μου. Ρε θα πάθουν τα α…..α του. «Τάκη φύγε καμάρι μου να μην ξαναφορτώσεις τόσο βαριά φορτία δεν κάνει». Φορτώσαμε όλα τα ζά και τα τράβηξα μαζί με τη μάννα μου από το μονοπάτι μέσω Μούσγας για το Χωρίο. Ο πατέρας πήγε πίσω στο πόστο του στο μπαλαριστικό. Με σεβασμό θυμήθηκα τον αείμνηστο μπάρμπα Τάση που βοηθούσε στο φόρτωμα εθελοντικά.                                                 

 Οι αλωνιστικές μηχανές για να λειτουργήσουν θέλανε αρκετούς ανθρώπους. Ο Μηχανικός έκανε κουμάντο. Είχε την ευθύνη για την ομαλή λειτουργία της μηχανής. Ας μην επεκταθώ σε ειδικά τεχνικά θέματα όσα βέβαια έμαθα βλέποντας και ρωτώντας. Στο εμπρός τμήμα ήταν ο ζυγιστής . Πρόσεχε να μην γεμίσουν τα τσουβάλια και χυθεί ο καρπός, το χρυσάφι !! Τα άλλαζε, τα έδενε τα ζύγιζε και τα ντάνιαζε. Στο τέλος κρατούσε το δικαίωμα της μηχανής. Ανάλογα με τα τσουβάλια του κάθε νοικοκύρη ήταν και το βάρος τους. Οι περισσότεροι είχαν 50αρια ο πατέρας είχε 70αρια και 50αρια για τα γαϊδούρια. Τα τσουβάλια τα μαρκάραμε με μελανό μολυβάκι,τα βρέχαμε με νεράκι.Με πλαγιαστά γράμματα  έγραφε Ι.Β.το καθένα τους με μελανά γράμματα !!!!

       

                         Η Βερβενιώτικη αλωνιστική στο Μαυρίκη. Από τα Βέρβενα στο χρόνο του κ. Γεωργέλου Ιωάννη.

Οι ταϊστές ήταν δυο επάνω στην πατόζα και ένας ή δυο κάτω. Οι κάτω ταϊστές τροφοδοτούσαν με ρυθμό το αναβατόριο για να δουλεύει συνέχεια. Οι πάνω ταϊστές με ένα κυρτό μαχαίρι έκοβαν τα δεματικά. Διασκόρπιζαν με τέχνη τις χεριές ώστε να μην μπουκώσουν τα μαχαίρια - λεπίδια  και κατά συνέπεια και τα κόσκινα. Κάποιοι απρόσεκτοι και ξεΐγλωτοι βάζανε λιθάρια μέσα στα δεμάτια και τα ξεχνάγανε. Αυτά ήταν κίνδυνος θάνατος για τα λεπίδια !!!! Αν έπεφτε μέσα λιθάρι άλλαζαν μαχαίρια και είχαν μεγάλη καθυστέρηση.  ….

  Το μπαλαριστικό απασχολούσε τρις 3 ανθρώπους. Τον ταϊστή που έριχνε το άχυρο με μια μεγάλη πιρούνα στην καταπακτή κάθε που άνοιγε...!!!!. Σαν δαίμονα της κολάσεως τον παρομοίαζα μέσα στη σκόνη με την πιρούνα του. Έσπρωχνε το άχυρο στην καταπακτή το έπαιρνε η πρέσα και το έστελνε στους μπαλαδόρους Ο ένας πέρναγε τη θηλιά και ο άλλος έδενε τις μπάλες με το χρυσαφί άχυρο Οι μπάλες δεν έπρεπε να λύνονται ούτε να κόβονται τα σύρματα. Έπρεπε να είναι όλα στην εντέλεια για να γίνουν σωστές οι μπάλες και να μην κόβονται. Ήταν όλα θέμα εξειδίκευσης. Οι μπαλαδόροι έπρεπε να δώσουν λόγο στο αφεντικό και στους αγρότες. Το μεν πρώτο είχε καθορίσει το μέγεθος τους βάσει του συμφέροντος της μηχανής. Κάποιοι παρακαλούσαν στους μπαλαδόρους να μεγαλώσουν λίγο της μπάλες. Ο πατέρας τις δικές μας τις έκανε τεράστιες, ασήκωτες, άνοιγε την πρέσα όσο έπαιρνε !! Ποιος τις φόρτωνε όμως μετά; Ο ίδιος στα πεταχτά ή στο διάλυμα του με την βοήθεια κάποιων άλλων εκεί σήκωνα τα χέρια ψηλά. Τις ξεφόρτωνα όμως στο κατώι του σπιτιού μας. Υπήρχε και αυτός που ντάνιαζε τις μπάλες με το άχυρο. Άλλο φορτίο αυτό τις έσπερνε με δυο γάντζους αλλά στο ντάνιασμα; Στο κάτω μέρος όλα καλά αλλά στις επάνω σειρές; Η φίρμα του συγκροτήματος ήταν ο συρματάς. Ήταν ο μικρότερος στην ηλικία ένα παιδί. Είχε την μικρότερη αμοιβή από όλους τους εργάτες του συγκροτήματος. Η δουλειά του ήταν να ισιώνει τα σύρματα και να τους κάνει μια θηλίτσα στην άκρη. Τα έκοβε, τα έκανε μάτσα και τα πήγαινε στο μπαλαριστικό. Ουαί και αλλοίμονο του αν κοβόταν ή δεν περνάγανε. Μέσα στα καθήκοντα του ήταν να κουβαλάει νερό στα μαγειρεία. Νερό με το βαρέλι να πιουν οι εργάτες, νερό να δροσίσουν τα φλογισμένα πρόσωπα τους, νερό για μαγείρεμα και για να πλύνει τα αναρχικά του ο μάγειρας. Βλέπω στο Γιαλό ένα Βερβενιώτη συρματά της εποχής. Θα τον ρωτήσω μια μέρα να δω αν τα θυμάται. Ο μάγειρας έπρεπε να φτιάξει τσάι το πρωί αυτό ήταν το πρωινό γεύμα. Μην φαντάζεστε πρωινό Αγγλοσαξονικού τύπου!!! Κολατσιό κατά τις 10 και μετά μεσημεριανό και βραδινό φαγητό. Δεν είχε τα μέσα ούτε πετρογκάζ ούτε μασίνες. Άναβε φωτιά σε γούβα για να μην προκαλέσει πυρκαγιά. Σε κακαβολίθαρα ισορροπούσε  το καζάνι και έβραζε το συσσίτιο!! Ψυγείο !! τι είναι αυτό Α λησμόνησα τρώγανε σε τσίγκινα πιάτα και πίνανε νερό με ένα τσίγκινο κύπελλο . υπήρχαν παράπονα για το φαγητό; Είχαν βλέπεις κάποιοι το σύνδρομο της Κατοχής … άστα να πάνε… Ο μάγειρας τελικά τα κατάφερνε, με μεγάλη μαεστρία και πολύ υπομονή!!

                   Αλωνιστική μηχανή στην Τήνο το 1994 Τραβηγμένη μέσα από το λεωφορείο.

Οι συνθήκες εργασίας ήταν δύσκολες και σκληρές για όλους .Όλοι τους έκτος από το μάγειρα και το συρματά εργάζονταν κάτω από τον καυτό ήλιο της πατρίδας μας. Η σκόνη πήγαινε σύννεφο, προπαντός πίσω στο μπαλαριστικό. Η μηχανή έπρεπε να δουλεύει με ρυθμό. Αυτό το εξασφάλιζαν οι ταϊστές οι πάνω και οι κάτω. Οι δεματάδες φέρνανε κοντά στον ταϊστή τα δεμάτια. Ψωφάγανε από τα φορτία για πολλές ώρες. Η Μηχανή είχε και δικό της ηλεκτρικό ρεύμα!!! Υπήρχαν κάποιοι λαμπτήρες πυρακτώσεως σε επιλεγμένα σημεία. Έριχναν ένα τσιμπλιάρικο φως, κάτω από αυτό εργάζονταν μέχρι αργά το βράδυ. Προφανώς κάποιο λουρί από το όλο σύστημα «μετέτρεπε την κινητική ενέργεια σε ηλεκτρική ενέργεια » Από το ασθενές φως εικάζω ότι θα ήταν γεννήτρια DC συνεχούς ρεύματος. Πρέπει να βρω τα λείψανα μιας πατόζας να το διαπιστώσω !!!!  Οι ανθρώπινες μηχανές δούλευαν μέρα νύχτα . Τρώγανε όπως προανέφερα, ύπνος κάτω από τα αστέρια σε ράντζα οι νοικοκυραίοι στο χώμα οι τολμηροί. Κάποιοι πάνω στο άχυρο και στα δεμάτια !!!! Τουαλέτα στο ύπαιθρο, ντουζ στα ποτάμια ..ατομική υγιεινή….συνθήκες γαλέρας …..

  Τα τελευταία χρόνια έμειναν δυο αλωνιστικές μηχανές. Του μπάρμπα Αντώνη και του μπάρμπα Σταύρου. Νομίζω ότι είχαν αγοράσει αυτόματα μπαλαριστικά. Την δεκαετία του 1980 άλλαξαν οι συνθήκες παραγωγής στα χωριά μας. Οι αλωνιστικές μηχανές έσβησαν, παροπλίστηκαν. Θα έπρεπε να βρούμε τα λείψανα τους να μας βοηθήσουν αυτοί που μείνανε να μοντάρουμε μια για ιστορικούς λόγους. Σκεφτείτε το δεν είναι και τόσο δύσκολο ……

Το κείμενο το χαρίζω στους ανθρώπους που μας έθρεψαν !! Είναι ένας φόρος τιμής και σεβασμού στους λίγους υπέργηρους που ζουν. Ταπεινό μνημόσυνο, ένα κερί στην μνήμη αυτών που έχουν φύγει. Τέλος το αφιερώνω σε έναν από τους τελευταίους των Μοϊκανών στην αλωνιστική !!!! Στο Μήτσο τον Κριαράκο – Περδικάρη στον Καναδά. Έχει δημοσιεύσει στο f.b. ένα κείμενο στο οποίο με παραστατικό τρόπο περιγράφει το αλώνισμα στην Νότια Κυνουρία. Στα χωριά Πηγάδι Τσιτάλια και αλλού. Θα Αναρτηθεί και στους ΠΑΡΝΩΝΙΤΕΣ. 

                                              Εύχομαι σε όλους     ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ.