ΑΝΤΙΒΓΗΚΑΝ ΟΙ ΓΕΝΝΑΙΟΙ.

Παν. Ι &Δ Βλαχάκης.

 Ιούλιος 2013

ΑΝΤΙΒΓΗΚΑΝ ΟΙ ΓΕΝΝΑΙΟΙ ΚΑΙ ΑΠΕΚΡΟΥΣΑΝ ΤΑ ΣΤΙΦΗ ΤΟΥ ΙΜΠΡΑΙΜ ΣΤΟ ΦΡΟΥΡΙΟ ΤΩΝ ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΩΝ ΣΤΙΣ 5-6 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1826.

Με στρατιωτικό αρχηγό τον θρυλικό Αγιαννίτη στρατηγό Πάνο Ζαφειρόπουλο, τον Άκουρο. Είχε ορκιστεί να μην κόψει τα μαλλιά του αν δεν ελευθερωθεί η πατρίδα του. Απέκρουσαν από τις 5 μέχρι 6 Αυγούστου του 1826 τους αραπάδες του Ιμπραήμ πασά. Ο πρώην έμπορος, ο πανέξυπνος, διορατικός προνοητικός και εφυέστατος Πάνος, μαζί με το Νικήτα και τους άλλους ξεφτίλισαν τους Γάλλους αξιωματικούς και τον αλαζόνα Αιγύπτιο πασά. Σχ.1.  Το πράγμα δεν ήταν καθόλου απλό η πολεμική μηχανή του Ιμπραήμ ήταν τέλεια για εκείνη την εποχή. Είχαμε και τα μπουμπούκια του εκτελεστικού που είχαν κλείσει το Γέρο στη φυλακή. Οι Αγιαννίτες κατά κύριο λόγο ήταν οι στρατιώτες που υπερασπίστηκαν το Κάστρο των Ζαφειρόπουλων.

 Ο Φωτάκος ο υπασπιστής του Γέρου, του Κολοκοτρώνη την περιγράφει ως  εξής: « ..έφτασε από την Αίγυπτον ο Ιμπραήμ πασάς. Ούτος είχε στρατιωτικήν δυναμήν πολλήν, καλώς διωργανομένην και αξιωματικούς Γάλλους από του ανωτέρου μέχρι του κατωτέρου βαθμού… είχε δε και πυροβολικόν και μηχανικόν… και ιππικόν, είχε τακτικόν και άτακτον ..τους καλούμενους Κιουλεμένιδες ..» ►1

          

                                              Απομεινάρια του Κάστρου των Ζαφειρόπουλων. 

Έλαβαν μέρος ο Στάικος Σταικόπουλος, ο Τσώκρης, ο Ανδρέας Μεταξάς και ο Δανιήλ Πανάς. Όποια γυναικόπαιδα πρόλαβαν κλείστηκαν στο Κάστρο και γλίτωσαν από την ατίμωση, τη σφαγή και την αιχμαλωσία. Αξιοσημείωτο είναι  η φροντίδα και ευαισθησία του Πάνου για τα γράμματα. Εδώ στο κάστρο έσωσε την βιβλιοθήκη της Σχολής Καρυτσιώτη. Το μοναδικό σημείο της τότε επαρχίας Άγιου Πέτρου νυν Κυνουρίας, που αντιστάθηκε και δεν κατέκτησε ο Ιμπραήμ ήταν αυτή η γωνίτσα, αυτό το Κάστρο. Άλλα άπαρτα κάστρα ήταν: Το μοναστήρι του Προδρόμου στο Καστρί, απέναντι από το Τσερβάση τη  σημερινή Περδικόβρυση. Οι σπηλιές του Πλατάνου και της Σίταινας. Τα αλλά χωριά τα κατέστρεψαν όλα έκαψαν τα σχολεία, έβγαλαν τα μάτια από τις τοιχογραφίες του Αγιώργη, έκαψαν εκκλησίες και σπίτια της φτωχολογιάς. Εντύπωση μου προξενεί ότι δεν έκαψαν στον Αγιάννη τα σπίτια των Προυχόντων – Κοτζαμπάσηδων!

                                     

                                

                                        Νικήτας Σταματελόπουλος ΝΙΚΗΤΑΡΑΣ Από του Τουρκολέκα της Αρκαδίας.

Αναφέρω τι γράφει ο ιστορικός Δημ. Φωτιάδης  « Ο Ιμπραήμ χώρισε το στρατό του σε τρία τμήματα το πρώτο τμήμα τράβηξε για την επαρχία Αγίου Πέτρου όπου έκαψε τούτη την κωμόπολη, όσο και τα χωρία Καστρί, Αγιάννη, Μελιγού, και τα Αγιαννίτικα καλύβια του Άστρους. Σε μια μικρή χερσόνησο του αντιβγήκαν επί τινός παρά την ακτήν φρουριδίου το οποίον ήγειρον εκ βάθρων » ►2

Οι Αγιαννίτες κατά κύριο λόγο έδρασαν εδώ στο γυμνό λόφο κάτω από τον καλοκαιριάτικο ήλιο. Οι υπόλοιποι Αγιοπετρίτες – Κυνουριάτες - είχαν περάσει στο Κρανίδι να σώσουν τις φαμίλιες τους. Ας δώσουμε το λόγο στον Αγιοπετρίτη Κοτζάμπαση Αναγνώστη Κοντάκη :  « .. έτρεξαν όλα τα Κρανιδιώτικα πλοία και διέσωσαν  υπέρ τας οκτώ χιλιάδας λαόν, εις δε τον Τυρόν μόνον υπείχον 4500 ψυχές σχεδόν Αγιοπετρίται, Καστρίται και από άλλα μέρη. Αφού ασφαλίσαμεν τας οικογενείας μας εις Κρανίδι , επεστρέψαμεν όλοι οι οπλοφόροι εις την επαρχίαν. Ο Ιμπραίμης αφού κατέκαυσαι όλα τα χωρία της επαρχίας , μη δυνηθείς να κυριεύσει τα σπήλαια του Πλατάνου, της Σιταίνης, την μονήν Προδρόμου και την οικίαν του Ζαφειρόπουλου, Σ3.   την οποίαν επολέμησεν και αφού ηχμαλώτησεν όσους εύρεν, επέστρεψε εις Τριπολιτζάν. Εγώ δε απήλθον εις Ναύπλιον και παρουσιασθείς εις τον Ζαΐμην ούτε καν με ερώτησεν περί των έξω συμφορών….» ►3

ΣΧΟΛΙΑ .

Σχ.1. Στο Κολοκοτρωνέικο τραπέζι στο αγροκήπιο του Καρυτσιώτη ο Πάνος έκανε μεγάλη εντύπωση στον πρίγκιπα Δημ. Υψηλάντη. Τον ρώτησε πότε θα κόψει την πλούσια κόμη και τα πολλά γένια. «Μόνον όταν λευτερωθεί η Πατρίδα μου » Απάντησε πεισματικά ο μεγάλος αγωνιστής. « Ώστε Άκουρος θα μείνεις»!   Eίπε με απορία ο αγαθός και καλομαθημένος πρίγκιπας! Έμεινε στην ιστορία με το παρατσούκλι Άκουρος. Η ιστορία αδίκησε τον Πάνο. Είναι ο πορθητής της Τριπολιτσάς. Υπό τις διαταγές του ήταν οι Τσάκωνες του Δούνια και ο Αβραντίνης, ο οποίος  θέρισε με τα ίδια τους τα κανόνια τους προαιώνιους εχθρούς της πατρίδας μας.….

      Σχ. 2. Τα βουνά μας πάντα έβγαζαν στρατιωτικά μυαλά. Διαχρονικά από την αρχαιότητα μέχρι τον τελευταίο αιματηρό εμφύλιο. Ο αγρότης, ο τσαγκάρης, ο δάσκαλος, ο καρβουνιάρης και κατά κύριο λόγο βοσκός, γινονται στρατηγοί για την αγάπη της πατρίδας όταν οι καιροί το απαιτούσαν. Ο εφυέστατος Πάνος έμπορας ήταν, ο Νικήτας φυσικά ήταν στρατιωτικός μεγάλος στρατηγός και πολεμιστής πρώτης γραμμής. Η σεμνότητα του και βαριά σκιά του μπάρμπα του Κολοκοτρώνη δεν τον έκαναν γνωστό. Ευτυχώς εμείς με πρωταγωνιστές τους κοντοπατριώτες μας  Δολιανίτες τον τιμάμε συχνά.

Σχ. 2. O Αναγνώστης Kοντάκης γράφει προκατειλημμένος από τα μικροσυμφέροντα του. «… και την οικίαν του Ζαφειρόπουλου, την οποίαν επολέμησεν  ». Δεν τον άφηνε η αντιζηλία με τους Αγιαννίτες για το Ξεροκάμπι να είναι αντικειμενικός. Δεν έγραψε φρούριο ή φρουρίδιον. Οι αδελφοί Ζαφειρόπουλοι με ιθύνοντα νου τον Πάνο ξόδεψαν το τεράστιο πόσο των 200.000 γροσίων για την κατασκευή του Κάστρου και των οικιών τους. Για του λόγου το αληθές ο ίδιος ο Kοντάκης το αναφέρει στα απομνημονεύματα του. <<… O Παν. Σαργιάννης αυτός με τους Ζαφειραίους, έστειλε και μου επήρε την στάνην του Καραχαλίλη και την στάνην του Τρικαλίτη…. >>.►4 Βλέπεις ο μεγάλος πατριώτης, ο σεβαστός  Κοτζάμπασης είχε μερίδιο στις στάνες των Τούρκων ή τις είχε οικειοποιηθεί! Ο Πάνος τις πήγε στο Κελάρι στα Βέρβενα με όχι και τόσο κομψό τρόπο.

Πηγές 

►1  ΦΩΤΑΚΟΥ ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ  ΦΩΤΙΟΥ ΧΡΥΣΑΝΘΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ή ΦΩΤΑΚΟΥ ΕΚΔ. ΜΠΟΥΡΑΣ. ΤΟΜΟΣ ΄Β  Σελ 22

►2 Η Επανάσταση του ΄21 τομ. 3 εκδ  ΜΕΛΙΣΣΑ σελ  261.

►3 ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ ΚΟΝΤΑΚΗ ΕΚΔ ΟΙΚΟΣ Γ ΤΣΟΥΚΑΛΑ σελ 75 (53 v & 54v )

►4   ΙΔΙΟ  σελ 36 (25 v)