ΠΕΛΑΣΓΙΚΑ ΤΕΙΧΗ

Τότε το λέγαμε Ληνικό

Kostas Iatridis         Επιμέλεια Σχόλια
Αγιαννίτης            Παν . Ι. Δ. Βλαχακης    
 ΔΑΣΚΑΛΟΣ       Δεκέμβρης 2012
                                            
  Ποιος ξέρει αν βοσκούσανε τα γιδοπρόβατα στις αρχές του 1900 στο Ληνικό. Ο παππούς του Κώστα Ιατρίδη ο γέρο Νικολός ο Καμπύλης και ο παππούς μου ο Πάνος ο Κολοβός. Οι Κολοβαίοι πήγαιναν εκεί, οι Καμπυλαίοι λίγο ποιο πέρα είχαν τα βοσκοτόπια τους. Αν είχανε τσακωθεί για τα λιβάδια, δεν θα μιλούσαν. Θα κοιτιόνταν σαν τα κοκόρια, θα ψάχνανε αφορμή να τσακωθούνε, να πλακωθούνε στο ξύλο με τις γκλίτσες και τα κοτρόνια. Έπαιζε και αυτό το σενάριο.

  Το ποιο πιθανόν ήταν φίλοι, γνωστοί, χωριανοί και συνάδελφοι . Ατενίζανε τα αρχαία λείψανα με δέος. Θα μιλάγανε , θα προσέχανε τα ζωντανά , θα θαυμάζανε τα Κυκλώπεια τείχη τις Στέρνες – αποθήκες. Ελεγε ο παππόυς οτι ψάχνανε κάτω στη γη να βρούνε κανένα αρχαίο νόμισμα, που έγραφε ΑΡΓΟΣ. Το έδιναν στις μανάδες τους και αυτές με τη σειρά τους τα παζαρεύανε με ένα αυγουλά από το Αργος του 1900. Ο εμποράκος, ο απατεώνας έδινε στις γυναίκες των ξωμάχων βαφές και νήματα !!!! Ποιος γνωρίζει σε τι χέρια βρίσκονται τα αρχαία νομίσματα. Μετά τη βροχή όλο και κάτι  βρίσκανε. 

    Ξεχαστήκανε τράβηξε η ώρα τα ζωντανά σκορπίσανε, πρέπει να τα μαζέψουν. Τα παταλιακά ακολουθούσαν αρχεγόνους κανόνες και δρόμους. Σκάρος, βοσκή, άρμεγμα, ύπνος ξανά τον ίδιο κύκλο , οι βοσκοί πάντα δίπλα τους, επί 24ωρου βάσεως !!!! 

   Ξύπνα αιθεροβάμονα στο 2012 είσαι!!! Δεν μου τηλεφώνησε ο Κώστας από τη Γερμανία, αλλά ξέρω ότι είναι καλά. Χθες είδα μήνυμα του στο ηλεκτρονικό περιστέρι το f.b .

                                          

Πελασγικά τείχη . Τειχιό, στο Ελληνικό της Θυρέας. Απο την παράδοση. Υπήρχαν λέει κάτι τεράστιοι άνθρωποι, πανύψηλοι, οι Πελασγοί. Αυτοί κτίσανε το τειχιό . Μετά ήρθαν οι κανονικοί σε ύψος άνθρωποι. Ένας κοντός άνθρωπος είπε κάτι στον Πελασγό. Αυτός θύμωσε και τον έβαλε στην τσέπη του !!! Η Μάννα του Πελασγού του είπε << άφησε τον κάτω παιδάκι μου αυτοί θα ζήσουνε και εμείς θα χαθούμε. Ο Παππούς ο Πάνος γεννημένος το 1894 το είχε ακούσει απο τους παλιούς το έλεγε και σε μένα. Οι Κολοβαίοι είχαν χωράφια στο Ελληνικό . Μια ζωή εκεί βοσκάνε τα γίδια μέχρι που δώσανε τα χωράφια προίκα στον Ευστράτιο Μπάρλα –Πουρνάρα ο οποίος είχε παντρευτεί την μικρότερη αδερφή τους τη Μαγδαληνή. Ο Πουρνάρας πάνω στη βάση του ναού στον Ανεμόμυλο έκτισε το καλύβι του . Ας βάλω τις δυο φωτογραφίες για να μνημονεύεται ο τόπος και οι πρόγονοι... Ν. Ιώνια 29 11 2012  Π Β

                                       

 Το ηλεκτρονικό περιστέρι έφερε από μακριά την άποψη του φίλου μου. Την παραθέτω .

   Kostas Iatridis Άλλη μια ωραία και ενδιαφέρουσα φωτογραφία

από το ΕΛΛΗΝΙΚΟ, εκείνο το μέρος στο δεξιό του δρόμου από το Άστρος προς τον Άγιο Ιωάννη. Τότε το λέγαμε Ληνικό.΄Ηταν τα υπολείμματα , τα ερείπια ενός κάστρου και ενός οικισμού. Είχα πάει μια δυο φορές εκεί πάνω . Η θέα ήταν υπέροχη. Εμείς τα μικρά ζωάκια δεν ξέραμε τότε πολλά για αυτά τα υπέροχα έργα του ελληνικού μας παρελθόντος. Μα και τώρα ξέρω ελάχιστα. Ξέρω ότι υπάρχουν δύο βιβλία σχετικά. Πού να βρεθεί χρόνος; Όποιος ξέρει, τον παρακαλώ να τα καταγράψει περιληπτικά μερικά στοιχεία. Είναι ενδιαφέρον να γνωρίζουμε τον τόπο μας. Με εντυπωσίασε κάποτε, πρέπει να ήταν το 1975, που σπούδαζα στο Nottigham. Χαζεύοντας με βιβλία στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου, βρήκα ένα βιβλίο ενός άγγλου αρχαιολόγου στο οποίο περιέγραφε το χώρο και την ιστορία του. Αυτά τα ολίγα προς το παρόν.  2 Δεκεμβρίου στις 8:27 μ μ.

ΤΑ ΧΑΝΤΑΚΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΑΝΝΗ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΡΙΣ. ΑΓΡΑΝΙΩΤΗΣ 

ή ΑΝΤΡΕΑΣ ΤΟΥ ΠΑΠΑΡΙΣΤΕΙΔΗ .

  Ο Αντρέας  Αγρανιώτης, γιος του Παπαρίστειδη του οποίου το σπίτι είναι ακόμα δίπλα στη Μητρόπολη του Αγιάννη τον Πρόδρομο. Ηταν ο κτήτορας του Αγιολιά.  Πρέπει να ειχε γεννηθεί το 1892  δεδομένου ότι ηταν λίγο μεγαλύτερος απο τον παππού τον  Πανό τον Κολοβό. Είχαν δάσκαλο το Μερμήγκι από τη Μελιγου . Πηγαίνανε ναζί σχολείο στην Εκκλησία του Πρόδρομου. Εργάστηκε για πολλά χρόνια υπάλληλος στη Ιωνική Τράπεζα . Κάθε χρόνο έφερνε από την Αθήνα γραφική ύλη και την μοίραζε στα παιδιά του δημοτικού Σχολείου Αγίου Ιωάννου . Αγαπούσε πολύ τον Αγιαννη αυτοχαρακτηρίζετο ως Βλαχαγιαννίτης .

   Έκανε σαν μικρό παιδί από τη χαρά του στον αγιασμό της δεξαμενής που έφερε το νερό μέσα στα σπίτια του Αγιάννη . Έγραψε ένα ποίημα που σατίριζε και καυτηρίαζε την εσκεμμένη καθυστερήσει του εργολάβου. Εκθείασε τους Αγιαννίτες εργάτες . Επαίνεσε  τον συχωρεμένο το Λυσσαίο - Οδυσσέα Σούρσο- που δούλευε το κομπρεσέρ για τα φουρνέλα . Δυστυχώς δεν εχω βρει ακόμα εκείνους τους στοίχους με  το λογύδριο του και το ποίημα .Τους ψάχνω, στο νου μου είναι αχνοί . Μόνο τη εικόνα του εχω συγκρατήσει.

   Βρήκα στην εφημερίδα  << Κυνουρία >> ΑΡΙΘ. ΦΥΛΛΟΥ 552 σελ 3 ΔΕΥΤΕΡΑ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 1967. Τους στοίχους που αναφέρονται στα εγκαίνια του Υδραγωγείου στο Χαντάκια της Κυνουρίας , οικισμός κατοικούμενος τότε  απο Αγιαννίτικες οικογένειες. Ο τίτλος   

Κυνουριακοί στίχοι

ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟΥ 

Στα Χαντάκια του Αγιαννη

Ήρθ' ο Mαρίvoς του Χασαπογιάννη

Λίγο νεράκι για να φέρει.

Στα, άγονα ετούτα μέρη.

Κι ήρθε στα αλήθεια το νεράκι,

Που χρόνια το 'χανε  μεράκι,

Και  Χορτάσαν΄ οι Τσωραίοι ,

ΟΙ Μπαρλαίοι,  οι Κουβαραίοι

Και οι Άλουπογιανναίοι.

Τώρα πια απ΄ τά βαρέλια  

Θα ζυμώνουν τα καρβέλια

Και τα ρούχα τους θα πλένουν,

Τα πανιά τους θα λευκαίνουν.

Πάνε πια των γύναιων οι βόλτες,

Θα καθίσουν να μπαλώσουν και τις

              ( πόλκες 1

Και τα σπίτια τους θ' ασπρίσoυν,

Τα κουτσομπολιά θ΄ αρχίσουν.

Και ο Μαρίνος με καμάρι

Λέει πως τους ψήφους τους θα

            πάρει ,

Μα θα τόνε  φάει ένας  άλλος

Ό Ανδρέας ο Μεγάλος.

ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΓΡΑΝlΩΤΗΣ

('Ο Οποίος το είπε κατά τα εγκαίνια του Υδραγωγείου στα Χαντάκια – συνοικισμόν Αγίου Ιωάννου – Άστρους.

1.  Γυναικεία  ζακέτα από  μετάξι . Τις φορούσαν οι κόρες των Προυχόντων στον Αγιαννη. Εδώ το αναφέρει σκωπτικά γιατί δεν πρέπει να υπήρχε τέτοιο πράγμα στο συνοικισμό των Γεωργοκτηνοτρόφων .

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ.

     

Παν.Ι.Δ.Βλαχάκης.

Επιμέλεια Σχόλια.

               Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ Βασίλειος Μπουρνάκης (1930 –1962)

                 

ΤΡΑΓΙΚΟΝ ΘΎΜΑ ΤΟΥ ΚΑΘΗΚΟΝΤΟΣ.

«Την 5ην Δεκεμβρίου απέθανεν εις ηλικίαν 32 ετών – κατόπιν δυστυχήματος – ο διδάσκαλος Σιταίνης Βασίλειος Μπουρνάκης.Ο θάνατος του διδασκάλου Βασίλειου Μπουρνάκη προεκάλεσε πανελλήνιον συγκίνησιν και συμπάθειαν, εβύθισε δέ είς βαθείαν θλίψιν την ιδιαιτέραν περιφέρειαν είς την οποίαν υπηρέτει και είς την οποίαν έπεσεν θύμα τραγικόν του καθήκοντος .Ο Βασίλειος Μπουρνάκης δέν υπήρξε απλώς θύμα του καθήκοντος’ αν ήτο μόνον αυτό, η μεγάλη οικογένεια του Διδασκαλικού κόσμου και ευρύτερον των Εκπαιδευτικών θα ήτο υπερήφανος. Ο Βασίλειος Μπουρνάκης υπήρξε θύμα της αδιαφορίας και της ελλείψεως στοργής εκ μέρους του Κράτους. Ο τραγικός δάσκαλος έκανε κάτι παραπάνω απο το καθήκον του. Όλοι γνωρίζουν πόσον δύσκολο είναι το έργον του Εκπαιδευτικού, όλοι αντιλαμβάνονται τας αντιξοότητας, τας οποίας συναντά ούτος εν τη εκτελέσει του καθήκοντος . Και όμως το Κράτος σπανίως έρχεται αρωγόν εις την τραχείαν αυτήν προσπάθειαν του εκπαιδευτικού. Δεν τον ενισχύει εις το έργον του. Τον εγκαταλείπει εις το έλεος της Τύχης. Και ο εκπαιδευτικός παύει να είναι υπάλληλος – όπως και δεν είναι-, γίνεται λειτουργός, γίνεται ιεραπόστολος .»

                           «Κυνουρία» ΤΡΙΤΗ 1 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1963 ΑΡΙΘ. ΦΥΛΛΟΥ 501

Είχαμε κατέβει στα χειμαδιά , στο Γιαλό όταν μάθαμε το θλιβερό μαντάτο.

Ευτυχώς που δεν είδα το δάσκαλο νεκρό, τον θυμάμαι πάντα ζωντανό και λεβέντη με θαμπές εικόνες γιατί ήμουνα μικρός.

 Δυο εικόνες είναι χαραγμένες στη μνήμη μου. Μου τραβούσε χαϊδευτικά τα μάγουλα στη δημοσιά μπροστά από την καρυδιά του Χαρούλη του Σπυράκη. Μου έλεγε μαγουλάκια – μαγουλάκια μας έπαιζε τρέχαμε φωνάζαμε και αυτός έλαμπε από τη χαρά του.

 Στο πάτημα των σταφυλιών το Σεπτέμβρη της χρονιάς που πέρασε σε άλλες διαστάσεις παρακολούθησα το πρώτο πείραμα φυσικής στη ζωή μου.

   Στο Ληνό του μπάρμπα Γιώργη του Γιακουμή – Κακουργιώτη ( πεθερός του ) Πατάγανε τρις πατητάδες τα σταφύλια από τα αμπέλια του Αιλιά και της Αγιαπαρασκεύης. Με στείλανε να φέρω το “ γράδο” του παππού του Πάνου. Στα σκαλάκια του Μιχάλη του Κολοβού το έβγαλα από τη θήκη για να το επεξεργαστώ !!. Το έσπασα.

1) Ματίνα Γιακουμή Μουρνάκη  2) Ο Δάσκαλος Βασίλειος Μπουρνάκης. 3) Δήμητρα -Τούλα – Κολοβού. 4) Μαρία Αθ Κολοβού.

Με μαλώσανε όλοι εκτός από το δάσκαλο και το θείο μου το Βαγγέλη. Στείλανε ένα παιδί τεσσάρων (4) ετών να φέρει ένα ευαίσθητο όργανο. Ώσπου να φέρουν ένα άλλο γραδόμετρο έκανε το εξής. Έπλυνε καλά ένα φρέσκο αυγό, το έβαλε μέσα στο καζάνι και μέτρησε την άνοδο του υπολογίζοντας τους βαθμούς. Το έκανε για να διδάξει εμάς τα παιδιά. Δίδασκε με το ήθος του και την καθημερινή του συμπεριφορά.

   Οι ορεσίβιοι Σιταινιώτες τίμησαν και τιμούν ακόμα και σήμερα. Η θυσία του στην μνήμη των απλών ανθρώπων είναι φάρος και παράδειγμα αυτοθυσίας. 

                                                       Ο δάσκαλος το 1956. 

   Το 1969 μετά τις αποκριές κατεβάζαμε προμήθειες από το Χωριό στο Γιαλό. Στο μονοπατάκι κάτω από το Σπαθοκομένο καθότανε ένα παλικάρι από τη Σίταινα. Ήταν λίγο μεγαλύτερο από τα είκοσι, είχε μια φτηνή βαλίτσα της εποχής και μια σακούλα της ρίγας. Παρακάλεσε με ευγενικό τρόπο τον πατέρα μου να του πάμε τα πράγματα μέχρι το Χάνι του Κοπανίτσα. Από εκεί θα έπαιρνε το λεωφορείο του Χαράδρου για την Αθήνα. Στα 5 χιλιόμετρα δρόμο είπε στον πατέρα μου ακριβώς τι είχε συμβεί. Πρέπει να ήταν ένα από τα παιδάκια που κρατούσαν τη σκάλα. Μελαγχόλησα και δεν έβγαλα μιλιά. Το παιδί το κατάλαβε και άλλαξε κουβέντα. Όταν φτάσαμε στου Κοπανίτσα έτρεξε και μου έφερε πέντε καραμέλες από το βάζο του μπάρμπα Γιώργη.

Είχα κατεβάσει την κεφάλα μου, σκεπτόμουν παράξενα πράγματα.Ο πατέρας μου άρχισε να μου μιλάει για το θέμα. Μου είπε να μη στεναχωριέμαι αλλά να τιμώ το δάσκαλο. Ένας τρόπος είναι να μην τσακώνομαι με τον ορφανό γιο του. Τον άτυχο ξάδερφο μου το Γιώργη. Μου μίλησε για την ευσυνειδησία και την τιμιότητα του δάσκαλου με απλά λόγια ..

Η απώλεια του δάσκαλου, «του θείου του Βασίλη» είχε οδυνηρά αποτελέσματα για την οικογένεια του. Η δασκάλα μας η Σταματίνα Γιακουμή – Μπουρνάκη, κλείσθηκε στον εαυτό της. Μεγάλη η λύπη της, δεν την ξεπέρασε ποτέ το χαμό του συζύγου της. Είμαστε γείτονες στον Αγιάννη και ήταν πρώτη ξαδέρφη της μητέρας μου. Ανάθρεψε τον Γιώργη με μεγάλη αυστηρότητα και με πολλούς περιορισμούς. Αυτή η συμπεριφορά τον διαμόρφωσε σε κλειστό και φοβισμένο άτομο. Ήμουν ίσως από τους λίγους ανθρώπους που του έδινα θάρρος. Στα παιχνίδια μας δεχόμουνα να το παίζει αρχηγός, τον άφηνα να με κτυπά για να αισθανθεί δυνατός. Εξυπακούεται ότι αν πέρναγε τα όρια έτρωγε τις ανάλογες κλωτσιές και καμιά πέτρα από το λάστιχο πάντα στα πόδια ....     

   Αργότερα συζητούσαμε  πολλές φορές δίνοντας του θάρρος.... Όταν έχασε την εργασία του στο" Αιγαίο" αρρώστησε από τη στεναχώρια του. Πέθανε σε ηλικία 40 ετών.

   Το κακό συνεχίστηκε με τον θάνατο του μικρού Βασιλάκη του εγγονού του δάσκαλου που χάθηκε από ιατρικό λάθος.

Η Δασκάλα μας, η θειά Ματίνα ήταν πρόσωπο αρχαίας τραγωδίας. Έκλεγε όταν με έβλεπε και δεν άντεχα. Πέθανε υπέργηρη πριν από λίγα χρόνια στο Άστρος. Ας αναπαύονται όλοι τους εν ειρήνη.

ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΑΣ

  

   Ο Ιωάννης Β. Κοσμάς 

<< Κοσμόγιαννης >> Καστρίτης

       λαϊκός ποιητής

   Ο Ιωάννης Β. Κοσμάς <<Κοσμόγιαννης >> Καστρίτης, από τον Αγ. Νικόλα .Ηταν γνήσιος λαϊκός Αριστοφανικός ποιητής και όχι μόνο. Να πως αυτοχαρακτηρίζεται σε ταινία ( μπομπίνα ) μαγνητόφωνου της εποχής .Τα λόγια περιττεύουν . << Ο Κοσμόγιαννης Ο Γιάννης είναι μάγκας και αλάνης είναι Ποιητής γερός, συνάμα και Ηθοποιός  είναι μερακλής, ναζιάρης, Γύφτος F1  και Καραμουζιάρης  ήτανε Χορευταράς και μεγάλος Ψο ....ρας

...Έγραφε και απάγγελλε τα ποιήματα του σε ταβέρνες σε κοινωνικές εκδηλώσεις κ.α. Έπαιζε το δύσκολο όργανο την αρχέγονη πίπιζα . Έπαιζε θέατρο στους θρυλικούς θιάσους στο Καστρί και χόρευε . εχει γράψει ένα τομίδιο – ΕΘΝΙΚΟΣ ΠΑΛΜΟΣ- με ποιήματα Εθνικού περιεχομένου το 1954. Τα περισσότερα σατυρικά του είναι σόκιν. Υπάρχουν διασκορπισμένα σε κασέτες στα χέρια διαφόρων κυρίως μεταναστών. Εχει γράψει και ποιήματα θρησκευτικού περιεχομένου.

 Πιστεύω πως στο έργο του πρέπει να γίνει γνωστό. Εκτός από τα μικρά παιδιά γιατί απαγόρευε δια ρόπαλου ο ποιητής να παρευρίσκονται. Τότε έλεγε μακριά από θηλυκά αλλά τώρα τον ξεπέρασαν σε αθυροστομία και όχι μόνο !!! Την ευθύνη την έχει αυτός που τα κυκλοφορεί και όχι αυτός που τα λέει!!

F1 Γύφτος = Σιδηρουργός. Μαχαίρια και εργαλεία κατασκεύαζε ο αείμνηστος μπάρμπα Γιάννης

         

    ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΑΣ 

Ω  της νιότης  τα χρυσά σεις βλαστάρια

κρυφοί της Μάννας πόθοι κι  ανθισμένη

δίκη μας ψυχή... του έθνους καμάρια

ελπίδα της αυριον, που σας προσμένει...

Ποτέ μην ξεχνάτε την Πατρίδα

την όμορφη κι αγνή κόρη των  χρόνων

H ψυχή σας ας γίνη μια αχτίδα

να καίει στη  χώρα των Μακεδόνων...

Tης  δόξας να μάσετε χρυσά λουλούδια     

με την ανδρεία, την πίστη, το θάρρος

στο χέρι τη σπάθη, στο στόμα τραγούδια,

 παιδιά των προγόνων φωτίζει ο φάρος...

"Ω σεις! Μαθηταί !  που με κόπο ζητάτε

τα ύψη του πνεύματος, ψηλά στον αιθέρα ­

πάντα να σκέπτεσθε, ποτέ μην ξεχνάτε

της ζήσης τη χάρη, την Μάννα, τον' Πατέρα...

Και στην ψυχή σας τ΄ άσπρα κρίνα

με τα νερό της αρετής ν΄ ανθίζουν

Θρησκεία-Πατρίδα! να! κείνα

τ΄ άστρα, τη ζωή σας που θα φωτίζουν....

,"Ω της νιότης τα xρυσά σεις βλαστάρια

κρυφοί της μάνας πόθοι... κι’ ανθισμένη

δική μας ψυχή, του Έθνους καμάρια

ελπίδα ,της αύριον, που σας προσμένει...

                                                                      Καστρί Κυνουρίας 1954

ΤΟ ΧΩΡΑΦΙ ΤΗΣ ΕΡΗΝΗΣ.

                                                  

                                                       

                                          Τ Ο   Χ Ω Ρ Α Φ Ι    Τ H  Σ    Ε Ρ Η Ν Η Σ

  

Χριστόφορος Β Νικολάου

 ΝΟΕΜΒΡΗΣ 2012

O Χριστόφορος Βασ. Νικολάου γεννήθηκε στην Περδικόβρυση(Τσερβάσι) το 1947. Πήγε στο δημοτικό σχολείο του χωριού του, στο γυμνάσιο του Περιστερίου Αθήνας και στο λύκειο του Αγίου Νικολάου Καστρίου. Μπήκε στην Ανωτάτη Γεωπονική Σχολή Αθηνών απ' όπου και πήρε πτυχίο γεωπόνου και οινολόγου. Άσκησε το επάγγελμα του Oινολόγου και εμπόρου γεωργικών εφοδίων.    

   Παντρεύτηκε τη συμμαθήτριά του στο λύκειο Μαίρη Μενελάου Καπράνου με την οποία απέκτησε δύο παιδιά. Σήμερα είναι συνταξιούχος. Ασχολείται με γεωργία, κηπουρική, μαστορέματα - κατασκευές, μουσική, λογοτεχνία και ιστορία.

   Αγαπά και πονά ( απο το γεωπόνος) - πολύ τον τόπο που γεννήθηκε και μεγάλωσε.

  ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ Χριστόφορε με τιμάς που μου εμπιστεύεσαι να αναρτήσω   τα κείμενα σου.

           

                                      Τ Ο   Χ Ω Ρ Α Φ Ι    Τ H  Σ    Ε Ρ Η Ν Η Σ

   Ιδρωμένοι και κατάκοποι, κοντομεσήμερο, ο ήλιος να μας ζεματάει, συνεχίζαμε την πορεία στον ατέλειωτο αυχένα  του Ζυγού.  Ήτανε ώρα για διάλειμμα.

   Πίσω μας είχαμε αφήσει τους Φονεμένους και πιο πίσω, στο βάθος, φάνταζε ο Μαλεβός. Κυρίαρχος και αιώνιος, λιτός και αυστηρός. Η κορφή του γυμνή, άγγιζε το θεό. Οι πλαγιές του δασωμένες και ζωηρές, άλλες στρωτές και ομαλές και άλλες απότομες και κακότροπες, σχηματίζοντας βαθιές ρεματιές, γκρεμούς και άγρια φαράγγια, κατεβαίνανε στον κόσμο των ανθρώπων κι ύστερα συνεχίζανε ξερακιανές και κακομαδημένες, φτάνανε στη θάλασσα και χανόντουσαν στα βάθη της… Κάτω μας δεξιά τα Καστριά και πέρα μακριά το Ξεροκάμπι, η θάλασσα, τ’ Ανάπλι...

   Ο Απρίλης να ΄χει στήσει τρελό πανηγύρι με τα χρώματα, τις ευωδιές και κάθε λογής πετούμενο. Για να υποδεχτεί το Μάη. Η βλάστηση να σε καταπιεί, οι αισθήσεις να μη χορταίνουνε, να μην προφταίνουνε να τα γευτούνε όλα. Κι ο νους να τρέχει…Σε ιστορίες και παραμύθια, σε θρύλους, στο είναι και στο δεν είναι, στα γιατί…

   Ξαφνικά, ακούστηκε η κραυγή:  Νικοοόλα,  Λεωνιίδα,  Μαριγωωώ…Και ξανά:  Νικοοόλα,  Λεωνιίδα,  Μαριγωωώ…

   Χρόνια τώρα προσπαθούσα να φανταστώ αυτή τη φωνή μα δεν μπορούσα. Σα λεπίδα αστραφτερή και κοφτερή, έσκιζε τον αέρα, έκοβε τις φυλλωσιές και τις ανάσες, μάτωνε την καρδιά , έσκιζε το λιθάρι… Σκληρή και μαλακή, δυνατή και σιγανή… Να παραπονιέται και να μαλώνει, να ρωτάει και να απαντάει, να απευθύνεται σε όλους και σε κανέναν, να προσπερνάει τον κόσμο τούτο, να θέλει να φτάσει μακριά…Ξερή, τσακισμένη, γοερή…

   Νικόοολα,  Λεωνίιιδα,  Μαριγώωω…

   Σάστισα. Μπροστά μας απλωνότανε μια λάκα. Αποκαμωμένος, έψαξα να βρω ένα απόσκιο, έν’ απόμερο να κρυφτώ απ’ τον  ήλιο και τη λεπίδα που σπάθιζε πέρα δώθε, ίσως να γύρευε εκδίκηση…Έγειρα σ’ έναν όχτο, στον ίσκιο μιας καστανιάς κατά το ξέφωτο. Και τότε την είδα!  Ήτανε η Ερήνη!  

                                        

   Μαυροντυμένη, ξεμαντήλωτη και ξέπλεκη, ζωσμένη με το πεσκίρι, στεκότανε στοιχειό  στη μέση της λάκας, αγέρωχη, τήραγε ψηλά και μακριά στον ορίζοντα, στη θάλασσα, πέρ’ απ’ τη θάλασσα, πέρ’ απ’ τον ουρανό…Να φωνάζει και να γυρνάει το κεφάλι πέρα δώθε…Και τα χέρια, μια να τεντώνουνε μπροστά και μια να μαζεύονται, να χτυπάνε το κεφάλι και το στήθος....

   Νικόοολα,  Λεωνίιιδα,  Μαριγώωω…Και πάλι, Νικόοολα,  Λεωνίιιδα  Μαριγώωω…

   Η φωνή της τώρα είχε μαλακώσει, είχε βραχνιάσει, δε γύρευε πια απάντηση, δε μάλωνε, δεν απευθυνότανε… Το κεφάλι χαμήλωσε σιγά-σιγά, τα χέρια πέσανε, οι ώμοι γείρανε…

   Πάνε χρόνια  πού ‘χα ακούσει την ιστορία απ’ την πεθερά μου την Ευγενία. Την έφερε η κουβέντα πάλι πριν λίγες μέρες..

  - Ήμουνα τριώ χρονώ, όταν η μάνα μου, η Μαριγώ, γέννησε την τέταρτη τσιούπα. Κανένα παιδί!  Ο Κοκκινιάς, ο πατέρας μου ντε, της φέρθηκε άσκημα ο παλιάθρωπος… Tην άφησε αβοήθητη κι έφυγε για το Παράλιο. Όταν, μετά από λίγες μέρες, γύρναγε στον Αγιονικόλα για να φορτώσει πράματα, άκουσε απ’ το Ξεροκάμπι την καμπάνα… Βάρυγε για τη Μαριγώ...

   Κράτησε τα δυο μεγάλα κορίτσια, τη Θανάσω και την Παρασκευή που μπόργανε να δουλέψουνε, εμένα και το μωρό μας έδωσε στη γιαγιά μας, τη μάνα της μάνας μου, την Ερήνη.

   Πολέμησε η γιαγιά  ν’ αναστήσει το μωρό της κόρης της, την αδερφή μου, έτρεχε σε λεχώνες, ζητιάνευε το γάλα, κέρδισε και μια κούτα Νουνού λέει, το ξεπέταξε… Τι χρώσταγε όμως η κακομοίρα του Θεού, έξι - εφτά χρονώνε της αρρώστησε το καημένο, το ‘χασε μες απ’ τα χέρια της…

    Η γιαγιά μου, η Ερήνη, εκτός από τη μάνα μου και τη μικρή, έχασε και δυο παιδιά ακόμα, το Νικόλα και το Λεωνίδα.       

   Ο Νικόλας, λεβέντης δυο μέτρα, αρρώστησε βαριά στον πόλεμο, στη Μικρασία. Κατάντησε. Τόνε στείλανε πίσω. Στ΄ Ανάπλι  δεν τον έπαιρνε το καΐκι πούκανε τη γραμμή με τ’ Άστρος. Τόνε φορτώσανε σε μια βάρκα και τόνε βγάλανε νύχτα στον Ατσίγγανο. Σούρθηκε το δόλιο μέχρι το πηγάδι… Περνάγανε ο κόσμος, που ξημέρωσε, να ποτίσουνε τα ζά, το τηράγανε από μακριά… Άνθρωπος είμαι τους έλεγε, δεν είμαι φάντασμα… Πέστε της μάνας μου να με πάρει…Μαθεύτηκε στο χωριό, τ’ άκουσε η αδερφή του η Σταυρούλα, η θειά μου που πήρε το Γύφτο, έτρεξε σκούζοντας στο πηγάδι, ήτανε δεν ήτανε δώδεκα το κακόμοιρο, αγκαλιαστήκανε… Τόνε πήρε καλικούσια και τον έφερε σπίτι...

   Μπήκε η άνοιξη, φορτώσανε για πάνω, τόνε βάλανε μισογόμι στο μουλάρι. Ξώλαμπρα, έσβησε ο Νικόλας… Τόνε κηδέψανε με τη φουστανέλα του. Της είπανε να κάνει χαρτιά να βγάλει σύνταξη, εγώ δεν πίνω το αίμα του παιδιού μου, τους είπε η Ερήνη...

   Ο Λεωνίδας, λεβέντης κι αυτός, σπούδαζε στην Αμερική γιατρός, τρία πτυχία! Αρρώστησε. Γύρναγε στους γιατρούς, δε γινότανε τίποτα. Σταμάτησε τις σπουδές, ήρθε στο χωριό να γιάνει. Χειροτέρεψε, κατάπεσε. Λέει της μάνας του μια μέρα, θέλω να με πας να  ιδώ τα χωράφια. Τον έβαλε στο μουλάρι η Ερήνη και τόνε πήγε στο χωράφι τους στο Ζυγό. Σε λίγες μέρες, άνοιξη πάλι ήτανε, της έφυγε κι ο Λεωνίδας.

   Έπινε μια καντήλα κρασί η γιαγιά μου, η Ερήνη, ζωνότανε στη μέση σφιχτά με το πεσκίρι κι ανέβαινε με τα πόδια στο Ζυγό, στο χωράφι τους. Την είχανε ακούσει που φώναζε:  Νικόοολα,  Λεωνίιιδα,  Μαριγώωω…

   Άκουσα φασαρία, συνήλθα. Έτοιμοι όλοι με τα σακίδια στην πλάτη να συνεχίσουμε την πορεία. Σηκώθηκα και ακολούθησα.

   Έριξα μια ματιά πίσω, στη λάκα. Δεν είδα την Ερήνη στο χωράφι. Κι ούτε φωνή ακουγότανε.                                                                                                                                                                            Απρίλης   2005,  Γιορβάσιος.                                                                                        

                                                    

ΜΗΤΣΟΣ ΚΑΠΟΤΑΣ - ΚΑΝΑΤΑΣ -..

Παν . Ι. & Δ. Βλαχάκης     

  ΝΟΕΜΒΡΗΣ 2012                     

             ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΜΑΣ

Ο Παππούς του πατέρα μου απο τη μεριά την μητέρας του ηταν ο Μήτσος Κανάτας γνωστός ως Καπότας. Είχε πάντα μαζί του το τσομπάνικο ένδυμα την καπότα,γιαυτο του δώσανε το παρατσούκλι αυτό .

   Ηταν ο δυνατότερος ίσως άντρας της περιοχής μαζί με το γερο Ντέπο. Δεν ηταν πολύ ψηλός είχε φαρδιές πλάτες, πέρασε πολλά χρόνια βόσκοντας πρόβατα στα βουνά μας.

   Το 1939 ο Μήτσος Κανάτας, ο Καπότας, σήκωσε την βαριά κτητορική πλάκα της Σχολής Καρυτσιώτη. Μαζί με έναν άλλο και την μετέφεραν από το Κουτρί στον Αγιώργη !!!! Το είπε τότε ο γερο Θόδωρος το 1965 εμψυχώνοντας τους δέκα (10) περίπου άντρες που την μετέφεραν στη σημερινή της θέση.

  Στο μεσοπόλεμο για το Ξεροκάμπι γινότανε μάχες ακόμα και φονικά για τον έλεγχο του ζωτικού χώρου αναμασά στους κάτοικους των γύρω χωριών. Η θρυλική του μαγκούρα ανεβοκατέβαινε και έτρεπε τους Αγιοπετρίτες σε φυγή μακριά απο το Ξερόρεμα. Εδώ καθορίστηκαν τελικά τα σύνορα των δυο χωριών .

   Όπως πολλοί προγονοί μας ξενιτεύτηκε στην Αμερική Η.Π.Α. στις αρχες του 20^ου αιώνα. Έλαβε μέρος στο στρώσιμο των σιδηροδρομικών γραμμών. Οι συνθήκες ηταν αντίστοιχες με αυτές της γαλέρας. Άντεξε αυτός και κάποιοι λίγοι, εν αντιθέσει με πολλούς που άφησαν τα κοκάλα τους στις άγριες εκτάσεις της απέραντης αυτής χώρας.

          

                                       

                                                 1.        Σκύλος ποιμενικός ονόματι Τσελεπής .

                                             2.        Ντίνα Δημ Κανάτα ( Καπότα )

                                             3.        Δημήτριος Ιωαν. Κανάτας ( Καπότας )

                                             4.        Παναγιώτα συζ  Δημήτριου Κανάτα ( Καπότα)

   Τα χρήματα τα έστελνε στη σύζυγο του την Παναγιώτα - Ζιώτα το γένος Μαγκλή. Αυτή έκανε αγορές στο Ξεροκάμπι στον κάμπο του Άστρους κ.α. ηταν όμως αγράμματη. Στη σύνταξη των τίτλων παρίστατο και ένας ξάδερφος τους που έγραψε κάποια κτήματα στο όνομα του. Γυρίζοντας ο παππούς θα τον σκότωνε αλλά σκέφτηκε τα παιδιά του. Είχε δυο γιους το Γιάννη και το Γιώργη τον πατέρα των σημερινών Καποταίων. Είχε τέσσαρες κόρες την Στάμω, την Σρατήγω, την Αικατερίνη και την Ντίνα.      

   Η εργατικότητα του και τα κόπια της ξενιτιάς του επέτρεψαν να φιγουράρει ανάμεσα στους πρώτους νοικοκυραίους του Αγιαννη οκτακόσια 800 πρόβατα είχε φτάσει να έχει στο Μαλεβό – Πάρνωνα. Αμπέλια ,γόνιμα χωράφια και βοσκοτόπια .

    Η μοίρα τον κτύπησε σκληρά τα δυο καλύτερα παιδιά του φύγανε σε νεαρή ηλικία απο τη ζωή. Απο τότε το έριξε στο κρασί.

   Το 1935 η Στάμω, η πανέμορφη κόρη του, η μητέρα του πατέρα μου πέθανε 24 ετών στη γέννα. Εγκληματική αμέλεια ενός Αστρινού γιατρού. Ξέχασε να βάλει στην τσάντα του μια αιμοστατική ένεση.<< Σιγά και τι έγινε αιμορραγεί μια Βλαχαγιαννιτίσσα στην Απάνω γειτονιά >>. Άλλοι καιροί άλλα ήθη .

   Ο Γιάννης ηταν άρχοντας. Στο μεσοπόλεμο όταν οι άλλοι ζούσαν σε πρωτόγονες καταστάσεις, έκαναν μπάνιο όποτε το θυμόνταν. Αυτός έκανε ατομική υγιεινή. Η καθαριότητα και η παλικαριά του τελικά τον οδήγησαν στον τιμημένο θάνατο. Παλτά φορούσαν οι Τσιοπέλοι (αστοί μεγαλοκτηματίες) και κάποιοι επιστήμονες. Ο Γιάννης φορούσε κουστούμι και παλτό, είχε Αμερικάνικο δίκαννο, δερμάτινο σακίδιο για το κυνήγι και ηταν πάντα ντυμένος στην πένα. Στη μάχη της Κρήτης πλενότανε σε ένα πηγάδι. Εντοπίστηκε απο τα << Stouka >> αντί να κρυφτεί , σήκωσε το ατομικό του όπλο και πυροβόλησε προς το αεροπλάνο. Ψυχραιμία και θάρρος, Δαυίδ εναντίον Γολιάθ ένα ατομικό όπλο εναντίον μια μηχανής θανάτου - το κάθετου εφορμήσεως Stouka...Στη στροφή ο Ούννος πιλότος έριξε βόμβα, ο Γιάννης έπεσε ηρωικά. Ο συμπολεμιστής του απο τη Ν. Κυνουρία γλίτωσε γιατί κρύφτηκε. Αργότερα βεβαίωσε τα γεγονότα. Ο παππούς πήγε με τα πόδια μέχρι τα Μέλανα. Ο άνθρωπος έδωσε τη μαρτυρία του. Ετσι έβγαλε τη σύνταξη η Ντίνα η ανάπηρη που πέθανε υπέργηρη πριν απο λίγα χρόνια.

   Ο τότε Δήμαρχος Άστρους και γιατρός Σοφοκλής Κορδώνης δεν ήθελε να βεβαιώσει ότι ο Γιάννης είχε << σώας τα φρένας>>, προϋπόθεση για να βγάλουν τη σύνταξη. Ηταν Γερμανόφιλος ή δεν μπορούσε να καταλάβει γιατί θυσιάστηκε και δεν έφυγε να γλιτώσει την ζωή του. Ο γερο Μήτσος με το καλό προσπάθησε να του εξηγήσει τη στάση του ήρωα γιου του. Αυτός του είπε ηταν τρελός, δεν σου δίνω τίποτα. Βρόντηξε και άστραψε ο γερο Μήτσος!!!

H ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΣΤΟ ΑΣΤΡΟΣ ΤΟ 1945.

            

                                                                   H ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΣΤΟ ΑΣΤΡΟΣ ΤΟ 1945.

       

       Επιμέλεια - Σχόλια

       Παν . Ι. Δ. Βλαχάκης 

        Νοέμβριος  2012

    Στην περίοδο της σκλαβιάς οι εργάτες του χωριού μας πήρανε πρωτοπόρα θέση στον αγώνα του έθνους για την επιβίωση και τη Λευτεριά . Κάτω απ΄ τα αλλεπάλληλα τρομοκρατικά μπλόκα των Γερμανοϊταλών και ράλληδων , οι εργάτες συμπτύξανε το σωματείο τους . Σκοπός του εργατικού Σωματείου Άστρους ηταν η οικονομικη και πνευματικη εξυψωση των μελλων του, η αναπτυξη απαγγελματικής αλληλεγγύης κλ.π.

   Το 1943 και 44 βρίσκει τους εργάτες όλους μέσα στο εργατικό τους σωματείο. Το Σωματείο ελαιοεργατών διεκδικεί 8ωρη δουλειά και αυξήσει του μεροκάματου. Τα αιτήματα τους απορρίπτονται απο τους εργοστασιάρχες. Συγκαλείται Γενική συνέλευση και αποφασίζεται 24ωρη απεργία που λήγει με νίκη των εργατών και συγκεκριμένα πέτυχαν 8ωρη δουλειά και τα παρακάτω μεροκάματα ( που μπορούν οι εργάτες να τα συγκρίνουν με τα σημερινά). Πρώτος μάστορης τρις οκάδες λάδι, δεύτερος δυόμισι και τρίτος δύο οκάδες και πληρωμής κάθε Σάββατο . Το 1944-45 το Σωματείο έρχεται σε συνεννόηση με τους εργοστασιάρχες.

   Το Άστρος ακολουθούν και τα γειτονικά χωριά και με μεγαλύτερο ενθουσιασμό . Έτσι βλέπουμε στις 7 του Γενάρη του 1945 να έρχονται αντιπρόσωποι απο δώδεκα εργατικά Σωματεία στα γραφεία του Εργατικού Σωματείου Άστρους. Τα Σωματεία που στείλανε αντιπρόσωπους είναι τα εξής:

1.      Εργατικό Σωματείο Παραλίου Άστρους.

2.      Σωματείο Ψαράδων

3.      Σωματείο Λιμενεργατών.

4.      Εργατικό Σωματείο Άγιου Ανδρέα .

5.      Ένωση εργατών Καρακοβουνίου

6.      Εργατικό Σωματείο Βερβένων .

7.      Εργατικό Σωματείο Στόλου.

8.      Εργατικό Σωματείο Δολιανών.

9.      Εργατικό Σωματείο Άστρους .

10.  Σωματείο Χτιστών Μαραγκών

11.   Σωματείο Τσαγκαράδων.

12.  Σωματείο Καραγωγέων

Οι αντιπρόσωποι απεφάσισαν την ίδρυση Εργατικού Κέντρου στο Άστρος  και βγάλαν Συμβούλιο και Εξελεγκτική επιτροπή. Στις 30 Γενάρη το Εργατικό Κέντρο καλεί τους αντιπρόσωπους του σε συνεδρίαση και απολογισμό δουλειάς . Την ημέρα αυτή (ιστορικός σταθμός για την εργατική κίνηση στον τόπο μας) μπήκανε τα θεμέλια της συνδικαλιστικής πάλης των εργατών μας .Σήμερα οι Μοναρχικοί με την τρομοκρατία διέλυσαν τα πάντα. Και μαζί κτύπησαν και την προοδευτική κίνηση των εργατών μας που με αγώνες και θυσίες δημιούργησαν .Οι εργάτες έχουν βαρείες υποχρεώσεις στη ζωή και στην οικογένεια τους , να διεκδικήσουν ενωμένοι (ανεξάρτητα απο πολιτικά φρονήματα ) μεροκάματο 2,5- 3,5 οκ. λάδι τώρα που ανοίγουνε τα εργοστάσια .

      Τ. ΚΑΚΑΒΟΥΛΙΑΣ

Τάσης ( ο Ράφτης) Κακαβούλιας

 Παλιός κομμουνιστής πριν από τον πόλεμο . Ήταν στο ΚΚΕ μαζί με το Ζαχαριάδη, τον Πλουμπίδη, το Λουλέ , το Φλωράκη κ.α. Το καθεστώς Μεταξά έκαψε τα βιβλία του στην πλατεία του Άστρους. Το ψευδώνυμο  του ηταν <<Μαύρος>> Σημαίνον στέλεχος στην περιοχή μας μέχρι το τέλος του  Α αντάρτικου. Οργάνωσε στην περιοχή σωματεία , έφτιαξε βιβλιοθήκη , πολιτιστικό σύλλογο κ.α. Ηταν από τους πρώτους παίκτες του Πανθυρεατικού. Στο Β  αντάρτικο τον εξουδετέρωσε με αισχρό τρόπο ο αμφιλεγόμενος Κ. Ζησιάδης. Οι συνεχείς διώξεις και απο το ιδιο του το κόμμα δεν τον κλόνισαν έμεινε πιστός στις αρχές του . Έκτοτε ηταν το θύμα των παρακρατικών και του μετεφυλιακού κράτους. Τον κυνηγούσαν μέχρι το θάνατο του, Όποιος του έλεγε καλημέρα γινόταν αμέσως στόχος. Μειλίχιος ,σοβαρός καταρτισμένος Μαρξιστικά .

Σχόλια : Στα ελαιοτριβεία οι εργάτες δούλευαν κάτω απο μεσαιωνικές συνθήκες . Θυμάμαι ότι μου έλειπε ο πατέρας μου έφευγε στις 5 το πρωί και γύριζε στις 12 το βράδυ. Μου εχει διηγηθεί ότι στις αρχές της δεκαετίας του 1950 δούλεψε 20 ώρες στο διαχωριστήρα του εργοστάσιου του Γαλάνη –Παπαδακου . Υπήρχαν εργοστασιάρχες που στο τέλος τους δίνανε ψίχουλα. Είδαν ανακαλύψει το ωρομίσθιο !!! Οι συνθήκες εργασίας μέσα στην υγρασία ηταν συνθήκες γαλέρας.