Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ.

Γράφει ο
Παν. Ι.Δ. Βλαχάκης. . ©

                               Καραγκιόζης. 

                                Θέατρο σκιών στο Σαραντάψυχο.

Γλυκό το απόγευμα από εκείνα τα καλοκαιριάτικα τα ατελείωτα τα αξέχαστα στον Αγιάννη, αποφασίσαμε να παίζουμε Καραγκιόζη. Διαλέξαμε το έργο << Ο Μέγας Αλέξανδρος και το καταραμένο φίδι >>.

 Το Θέατρο σκιών άρχισε να στήνεται στο ταρατσάκι του μπάρμπα Γιάννη του Πλατή – Καμπύλη. Ο Γιώργος της δασκάλας ο Μπουρνάκης, ο Πέτρος ο Καψάλης ο μετέπειτα Πητ, κάνα δυο άλλοι και η αφεντομουτσουνάρα μου ήμαστε οι αρχικοί διοργανωτές. 

Καθόρισαν το εισιτήριο στην μια δραχμή!!! Αυτό ήτανε ο λόγος που διαφώνησα με όλους. Προσπάθησα να τους πείσω ότι η τέχνη πρέπει να είναι δωρεάν για το λαό! Ήθελα να παρακολουθήσουν και οι άφραγκοι !! Οι διοργανωτές επέμεναν και είχαν και το θράσος να μου ζητήσουν να κάνω τον υποβολέα! Βλέπεις ακόμα έχω κάπου τα βιβλιαράκια του Σπαθάρη. Απ΄ έξω και ανακατωτά τα θυμόμουνα. Αυτοί ανένδοτοι, τελικά μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις το κατεβάσαμε στο πενηνταράκι! Ανέκαθεν υπήρξα ο καλύτερος έμπορος…!  Άρχισαν τις γκρίνιες και τις μουτσούνες!!!

Αποχώρησα παίρνοντας τις φιγούρες μου σπρώχνοντας τους και χουγιάζοντας τους κατά το πρότυπο Λουφολιά. Πήρα με το μέρος μου σχεδόν όλα τα παιδιά της γειτονιάς έκτος από τους διοργανωτές που έμειναν στον Άσσο.

Ο μπάρμπα Γιάννης ο Πλάτης στην αρχή δεν είχε αντίρρηση να παίξουμε στο ταρατσάκι του. Όταν άκουσε τον παιδικό καυγά μας πείρε θέση και τους έδιωξε, τότε με επαίνεσε, μου είπε μια κουβέντα που δεν θα την ξεχάσω ποτέ. Την κουβέντα αυτή μου την επανέλαβε το 1985 την τελευταία φορά που συναντηθήκαμε. Ας είναι συχωρεμένος ήταν << Μεγάλη Καρδιά …>> ο μπάρμπα Γιάννης.

Πήγαμε στο πατρικό μου σπίτι στο πάνω μέρος του Χωριού. Στο « Μέρος» ►1 υπάρχει ένα τζάμι 30 χ 40 και εκεί έφτιαξα το μπερντέ!!!

 

Ο Φούρνος και δίπλα το « Μέρος» όπου παίζαμε Καραγκιόζη…

Άναψα τη λάμπα της θυέλλης, ►2 ταχτοποίησα τις φιγούρες μου που ήταν φτιαχτές και όχι αγοραστές και έτοιμος για την μεγάλη παράσταση. Έβγαλα το μεγάλο χωνί του νερού από το κατώι και κάποιος φώναζε Δωρεάν Δωρεάν, ελάτε κόσμε ελάτεεεε.

Η θειά Τασιά του Πλατή η σύζυγος του Νίκου του Κολοβού έβαλε τις φωνές. Ο μπάρμπα Νίκος γελώντας μας είπε «παίξτε ήσυχα και μη σκούζετε με το χωνί !! Τι στο καλό αντάρτικο με ξαναβρήκε!» Έκλεισα την εξώπορτα και την έδεσα με σύρμα, μην έρθει η γειτόνισσα με την κλαρούδα!! Γελώντας επέμενε να μου διώχνει τους θεατές!!!

Φώναξα στα παιδιά να κάνουν τον κύκλο από της Μάρθας το αλώνι και να έρθουν από πάνω από το βουνό – το Σαραντάψυχο. Πήδησαν κάτω από το ταρατσάκι του φούρνου. Κάποια τυχερά κάθισαν στα σκαμνιά και κάποια στα στραβομούτσουνα καρεκλάκια αγορασμένα από τον μπάρμπα Γιώργο τον Καλούδη. Τα ποιο μικρά κάθισαν οκλαδόν στην ταράτσα.

Άρχισα να παίζω με τον βοηθό τον ξάδελφο μου τον Τάκη τον Κολοβό, που τώρα είναι πολίτης του άλλου κόσμου. Βαρούσαμε με μανία τον βρωμερό ρουφιάνο του πασά τον Χατζιαβάτη. Κτυπάγαμε και τον τενεκέ για να ακούγονται καλύτερα οι κατραπακιές!!

 Τα παιδιά γελούσαν, φώναζαν και επιδοκίμαζαν. Άρχισα να τραγουδάω τη Μαλάμω – την ήξερα και την ξέρω καλά γιατί την είχα ακούσει πάμπολλες φορές από το Λουφολιά- ετοιμαζόμουν να βγάλω τη φιγούρα του Βλάχου του Γιώργου του Μπλατσιάρα, ξύλο που θα έριχνε ο βλάχος στον ανιψιό του τον Καραγκιόζη!!

Μέσα στο χαλασμό μου φάνηκε ότι άκουσα το κουδουνάκι του Ψαρή μας και τις κουβέντες των γονιών μου με τη γειτόνισσα. Μπα ιδέα μου είναι σκέφτηκα και συνέχισα να παίζω…

Οι γονείς μου ήρθαν κατακουρασμένοι. Είχαν δουλέψει όλη τη μέρα στο χωράφι μας στον Πύργο – λίγο ποιο πάνω από τις Πόρτες - και είχαν πορευτεί τέσσερες►3 ώρες πεζοπόρου. Ο πατέρας πάντα πίεζε τα ζά στο δρόμο – κακιά συνήθεια που είχε αποκτήσει από τους τζαμπάσηδες τους Βουλγαραίους- έτσι έφτασαν μίση ώρα νωρίτερα. Η πρώτη δουλειά τους ήταν να ξεσαμαρώσουν και να σκουπίσουν τα ζώα από τον ιδρώτα. Κατόπιν τα πάχνισαν και μετά θα ανέβαιναν στο επάνω πάτωμα. Έχω χρόνο σκέφτηκα...

Δεν βρήκαν όμως τη λάμπα της θυέλλης. Ανέβηκε η μάννα, τι να δει!!  Αντίκρισε περίπου δεκαπέντε παιδιά να παρακολουθούν την παράσταση!!!  Μύρισε και το χυμένο πετρέλαιο, χαμογέλασε πικρά με τα κατορθώματα μας και το μόνο που μας είπε να το σχολάσουμε γιατί αν μας δει ο πατέρας θα γίνει Χαμός. Ο επίδοξος Σπαθάρης δεν απάντησε και συνέχισε απτόητος να παίζει!!

Πέρασε λίγος χρόνος αλλά δεν είχα ακόμα τελειώσει, πήδησα και κάποια λόγια!! Ήθελα να φτάσω εκεί που ο Μέγας Αλέξανδρος – ας αφήσω το Μέγας – σκότωνε το καταραμένο φίδι!!!

 

Φιγούρα του- Θεάτρου σκιών - Καραγκιόζη!!!

Τότε ανέβηκε ο πατέρας, η θεια Τασιά έλεγε της μάνας:<< διώχτα μωρή, διώχτα νύχτωσε πάρε μια κλαρούδα δεν παίρνουν από λόγια, τα έδιωξα πολλές φόρες, θα πέσει κανένα από την ταράτσα…>> Η μάννα κάτι της απαντούσε αλλά δεν έκανε καμιά κίνηση μάλλον κουβέντιαζαν τα δικά τους.

Ακουστήκαν τα βαριά βήματα του πατέρα ο οποίος ψύχραιμα με αυστηρό τρόπο έδιωξε τα παιδιά χωρίς να τα μαλώσει. Πρόλαβα να φωνάξω ότι << Η παράσταση έλαβε τέλος αύριο θα παίξουμε << ο Καραγκιόζης Φούρναρηηηης !!! >>

- «Έλα ΄δω ρε, τώρα, φέρε τη λάμπα γρήγορα, μαζέψετε τα όλα μην τα πατήσω κάτω και τα κάνω πατσιά !! Θέλω να πάω στο << μέρος >>, θα τα πούμε μετά. Πήγαινε τώρα να σκουπίσεις το μουλάρι. Έκανες μεγάλο λάθος που μάζεψες τα παιδιά, γιατί τσακώθηκες με τους φίλους σου; Σου έχω πει να προσέχεις το Γιώργο γιατί είναι ορφανός, δεν πιστεύω να κτυπηθήκατε, εσύ δεν σέβεσαι τίποτα, έμαθα ότι έβριζες κιόλας! Γιατί χούγιαζες παιδιά τα όπως ο Λουφολιάς; Τι πράγματα είναι αυτά; Οι καραγκιόζηδες και τα λοιπά δεν είναι για εμάς τους φτωχους…»►4

- «Τσακώθηκα γιατί θέλανε λεφτά από τα παιδιά δεν κτύπησα κανένα. Ρώτα και τους γείτονες εκεί ήταν και ο μπάρμπα Γιάννης. Κανονικά έπρεπε να τους ρίξω στα μούτρα άκου να βγάλουν λεφτά από τους φίλους τους;»

- « Ένταξη το παιχνίδι αλλά όχι να χαλάς το πετρέλαιο!! Αν έπεφτε κάποιο παιδάκι από την ταράτσα; Εκείνο που με πειράζει είναι που πας να βγεις και από πάνω! Ξεψυχάμε με τις δουλειές, τρέξαμε να σας μαζέψουμε, να φάτε και εσύ έπρεπε να γκρεμίσεις το σπίτι. Τέρμα ο Καραγκιόζης άντε μη σου σκίσω και τις φιγούρες που αντί να διαβάζεις ασχολείσαι με άλλα πράγματα…»

Τώρα μετά από χρόνια όταν καμιά φορά ακούω τους μαθητές μου στα διαλλείματα όταν κάνω εφημερία να λένε ο ένας τον άλλο Καραγκιόζη… Τα θυμάμαι και με πιάνει το περιεχτικό μου και τους λέω: «Χατζιαβάτη να λέτε όχι καραγκιόζη, ο καραγκιόζης ήταν ωραίος τύπος ….ο Χατζιαβάτης ήταν λαμόγιο, ρουφιάνος του Πασά που τα έκανε πλακάκια με την εξουσία … !»

Μετά μέχρι να τελειώσει το διάλειμμα σκέπτομαι και αναπολώ  Α ρε φουκαρά καραγκιόζη Έλληνα και ας γεννήθηκες στην Ανατολή, το έχει η μοίρα σου να σε φιμώνουν, να σε βρίζουν και να τρως τις κατραπακιές σου!!!

ΣΧΟΛΙΑ  Παν. Ι.Δ. Βλαχάκη.

►1 « Μέρος» η τουαλέτα στα χωριά ήταν έξω από το σπίτι. Κάποιες ήταν πρόχειρες με σανίδια ή τσίγκους. Κάποιες ήταν κτιστές με λεκάνες πήλινες ή τούρκικες.

►2 Λάμπα της θυέλλης. Φορητή λάμπα πετρελαίου με πλέγμα στο γυαλί κατασκευασμένη να μη σβήνει όταν φυσούσε αέρας.

►3 «Πύργος» αγροτική τοποθεσία στον Κάμπο της Θυρέας κοντά στη θάλασσα, λίγο ποιο πάνω από τις Πόρτες. Σύμφωνα με το Νικ Φλούδα στο βιβλίο του ΑΓΙΑΝΝΗΣ η απόσταση μέχρι τον Αγιάννη είναι 4 ώρες πεζοπόρου.

►4 Οι κάτοικοι ήταν αγρότες και κτηνοτρόφοι. Οι πρώτοι λόγω του ότι τα άγονα χωράφια δεν τους εξασφάλιζαν αρκετό εισόδημα εργάζονταν σαν εποχιακοί εργάτες σε αγροτικές εργασίες, στις αλωνιστικές μηχανές και σαν εργάτες σε οικοδομές στην περιοχή του Άστρους… Πράγματι είμαστε φτωχοί με λίγες εξαιρέσεις.